Bay Trên Tổ Chim Cúc Cu

Bà đưa mắt về phía chân thác, nơi những người đàn ông của bộ lạc tôi vẫn đang mải mê săn cá hồi trên những chiếc cầu ọp ep, chênh vênh đã mọc hàng trăm năm bên thác nước.



"Chứ còn nếu bây giờ chúng ta gặp ông chồng và đường đột đưa ra một đề nghị thì có trời biết chúng ta sẽ phải đương đầu với một sự bướng bỉnh đến mức nào của lão Navaho ấy, cùng cái tình yêu dành cho - tôi nghĩ ta phải gọi là ‘quê nhà’."



Tôi muốn giải thích cho họ hiểu rằng bố tôi không phải là một lão Navaho, nhưng lại nghĩ để làm gì nếu họ chẳng thèm nghe? Họ cũng không cần biế́t bố tôi thuộc bộ tộc nào.



Bà già cười và lần lượt gật đầu với hai người kia, cái nhìn của bà như một hồi chuông đối với họ; bà đi ra xe dáng người cứng nhắc và nói bằng một giọng vui vẻ, trẻ trung.



"Như giáo sư xã hội học đã từng dạy tôi rằng, trong bắt kỳ một tình huống nào cũng tồn tại một nhân vật mà ảnh hưởng của người ấy phải được đánh giá đúng mức. "



Ba người ngôi vào và chiếc xe lao đi, còn tôi đứng đấy băn khoăn không biết họ đã nhìn thấy tôi chưa.



Tự tôi cũng thấy ngạc nhiên, không hiểu vì sao những mảnh vụn của ức lại hiện về rõ ràng đến thế. Bao năm qua rồi, tôi cứ nghĩ không thể nhớ nổi một điều gì từ thuở ấu thơ. Hóa ra vẫn còn có thể và tôi cảm thấy bằng lòng vì điều đó. Tôi nằm chong mắt, cố hồi tưởng lại những gì đã qua, và tới lúc chuẩn bị rơi vào một cơn mơ màng, tôi chợt nghe có tiếng tí tách dưới gầm giường như tiếng lũ chuột gặm hạt bồ đào. Tôi xoay người vắt mình qua hai mép giường, thấy màu mạ kền sáng lấp lánh đang gắp lần lượt từng viên cao su mà tôi biết rõ như năm ngón tay mình. Gã hộ lý bé con Geever đã phát hiện ra chỗ tôi giấu chúng và đang gỡ chúng vào một gói giấy với cặp panh dài mãnh ngoác ra như đôi hàm.



Tôi vội thụt vào trong chăn trước khi gã kịp để ý. Tim tôi như nhảy ra khỏi lồng ngực vì sợ gã nhận ra. Tôi muốn nói với gã đi đi, đừng nhúng vào việc khác của người, không được sờ vào những viên cao su của tôi, nhung tôi phải làm ra bộ không nghe thấy gì. Tôi nằm im để xem gã có bắt quả tang tôi ngó qua giường nhìn trộm gã không, nhưng không thấy dấu hiệu gì - chỉ có tiếng tích tích của chiếc Panh cặp vào những viên cao su và tiế́ng chúng rơi rào rào vào túi làm tôi nhớ đến những hạt mưa đá gõ xuống mái nhà bằng các tông tẩm nhựa. Geever chặc lưỡi và cười:



"Hừm. Trời ơi, hì - hì. Thật lạ, đã bao nhiêu bận thằng cha nhai những viên cao su này? Cứng như đá."



Nghe thấy tiếng lẩm bẩm, McMurphy tỉnh giấc, chống khuỷu tay nhổm dậy nhìn xem gã hộ lý đang quỳ xuống làm gì dưới gầm giường tôi, nhất là vào giờ này. McMurphy theo dõi gã hộ lý, dụi mắt như đứa trẻ vì không hiểu chuyện gì và ngồi hẳn dậy.



"Cứ vặn cổ qua đi nế́u không phải đã nửa đêm kém năm phút rồi mà hắn còn bò lổm ngổm trong bóng tối với chiếc panh và một gói giấy." Geever giật mình quay lại, lia đèn pin vào mặt McMurphy. "Sam, mày đang thu thập cái gì mà lại cần đêm tối che mắt thế́?"



"Ngủ đi, McMurphy việc này chẳng liên quan đến ai cả."



McMurphy lười biếng nhếch mép nhưng không quay mặt đi để tránh luồng ánh sáng. Geever giữ nguyên chiếc đèn trong tay nửa phút, nhìn hàm răng, nhìn cái sẹo đang lên da trên mũi, nhìn con báo hung dữ xăm trên vai McMurphy, sau đó thấy bất tiện gã quay đèn đi, cúi xuống tiế́p tục công việc của mình. Gã thở ì ạch như cạo bã kẹo cao su là một việc hế́t sức nặng nhọc.



"Nhiệm vụ của hộ lý trực đêm," gã hổn hển giải thích, cố lấy giọng thân thiện, "là giữ vệ sinh trong buông ngủ của bệnh nhân."



"Giữa đêm?"



"McMurphy bản "Bổn phận của hộ lý" của chúng tôi nói rõ rằng phải giữ vệ sinh cả ngày lẫn đêm!"



"Nhưng mày có thể làm cái việc ‘cả ngày lẫn đêm’ của mình lúc bọn tao chưa lên giường chứ không phải ngồi lì bên tivi đến mười giờ rưỡi. Bà má của tụi bay có biết suốt cả ca trực tụi bay chỉ ngồi xem tivi không? Mày nghĩ mụ sẽ làm gì nế́u biết điều đó?"



Gã hộ lý ngồi xuống mép giường của tôi, gõ gõ cây đèn pin vào răng và cười khì. Mặt gã sáng hứng lên, và nếu không vì nước da đen thì giống hệt một quả bí ngô được cắm nến trong đêm lễ thánh.



"Để́ tao nói mày nghe về những viên cao su," gã ghé vào McMurphy như một người bạn cũ. "Đã bấy nhiêu năm tao không hiểu nổi là Thủ lĩnh đào đâu ra của ấy - nó không có tiền để mua ở các cửa hiệu, cũng chẳng có ai cho nó, mà nó cũng chẳng hỏi bên Quan hệ Công chúng. Thế là tao phải theo dõi, và chờ đợi. Mày nhìn này," gã quỳ xuông, hất một góc nệm ở giường tôi lên và chiếu đèn pin vào. "Thế nào? Tao thề là nó đã nhai những viên cao su này hàng nghìn lần."



McMurphy tươi tỉnh hẳn. Hắn ngó vào và cười. Gã hộ lý lượm cái gói lên, xóc xóc. Chúng nhìn nhau, cười tiếp. Khi đi ra, gã chúc McMurphy ngủ ngon và gấp mép cái túi như đó là thức ăn sáng của gã và tha đi đâu đó giấu kín, cất dành.



"Thủ lĩnh," McMurphy thầm thì. " Mày nói tao nghe đi, " hắn bắt đầu hát một bài hát cũ, một bài hát nhà quê mà đã một thời ai cũng biết. " Nếu dán bã kẹo cao su vào thành giường sắt... "




"Thế nào, đi chứ? Chuyến đi sẽ tốt đẹp khỏi nói. Mày có biết là sẽ có hai bà cô dẫn tụi tao đi không? Họ không là cô cậu gì với tao ráo trọi. Đó là những cô ả vũ nữ gái gọi mà tao đã làm quen được ở Portland. Mày nghĩ sao?"



Cuối cùng phải thú nhận với hắn rằng tôi chỉ là một bệnh nhân Trợ cấp.



" Sao? "



"Tao không có tiền."



"À," hắn nói. "Tao không nghĩ đến chuyện này."



Hắn lại im lặng, đưa ngón tay sờ sờ cái sẹo trên mũi. Ngón tay đừng lại. Hắn nhổm người lên và nhìn tôi.



"Thủ lĩnh," hắn nói chậm, quan sát tôi thật kỹ, "khi mày còn to lớn như cũ, cao hai mét hay hơn, nặng trăm hai, trăm ba ki lô, mày có thể nâng được một vật như, xem nào, bệ điều khiển ở phòng tắm không?"



Tôi so sánh và nghĩ bệ điều khiển khó mà nặng hơn thùng đầu tôi vẫn khuân hồi chiến tranh. Tôi nói với hắn là có thể.



"Nếu mày lại to như xưa liệu có nâng nổi không?"



Tôi nói tôi nghĩ là nổi.



"Tao nhổ vào điều mày nghĩ. Tao hỏi, mày có hứa nâng được nếu tao làm cho mày trở lại to như xưa? Hứa đi, không những tao sẽ dạy không công cho mày một chương trình điền kinh đặc biệt để nâng cao thể lực mà mà còn được hưởng một chuyến câu cá không mất một xu." Hắn liếm môi và nằm xuống. "Tao cũng có phần mình nữa, khỉ ạ!"



Rồi hắn nằm đó cười một mình vì một ý nghĩ riêng nào đó. Tôi hỏi hắn định làm gì để biến tôi trở lại to lớn như xưa, hắn đặt một ngón tay lên môi.



"Người anh em, tao không thể tiết lộ bí quyết này được. Tao không hứa vói mày sẽ nói luyện thế nào, đúng không? Ổ, bơm một con người trở về kích thước cũ là một bí mật không thể hé ra với tất cả, vì nếu bí mật đó rơi vào tay kẻ thù thì sẽ rất nguy hiểm. Nói chung, mày sẽ không nhận ra quá trình hồi phục cơ thể sẽ diễn ra như thế nào và bằng cách nào. Nhưng tao hứa nếu mày chịu luyện theo chương trình của tao thì mày sẽ có tất cả."



Hắn ngồi hẳn dậy chống hai tay lên đầu gối. Ánh sáng từ buồng y tá hắt vào qua vai hắn. Thứ ánh sáng mờ ảo đó làm răng và đôi mắt hắn đang nhìn xuống tôi ánh lên. Giọng nói của kẻ đã từng làm việc ở các quan vui chơi giải trí tuôn ra êm dịu qua phòng ngủ.



" Hãy tưởng tượng: Thủ lĩnh Bromden lừng lững đi dọc đại lộ, đàn ông, đàn bà, trẻ con nghiêng người trên gót chân mà nhìn ông ta: ‘Trời, chàng khổng lồ nào đây, bước chân dài ba mét, phải cúi đầu chui qua dây điện thoại chăng ngang đường? Chàng băng băng đi qua thành phố và chỉ dừng lại vì các thiếu nữ thôi, còn những người đàn bà khỏi đứng xế́p hàng cho mất công, trừ khi cô có bộ ngực tròn căng như hai quả dưa hấu và cặp đùi trắng nõn, thon thả, khỏe mạnh đủ dài để quấn quanh tấm lưng to lớn, và có cái ấy áp ngọt ngào thơm lựng như sữa và bơ..."



Và hắn nói, nói trong bóng tối, tưởng tượng cánh đàn ông sẽ sợ tôi thế nào, các cô gái xinh đẹp sẽ đau khổ héo mòn vì tôi ra sao. Sau đó hắn hứa sẽ ghi ngay tên cho tôi vào chuyến đi câu sáng mai. Hắn đứng dậy, vớ chiếc khăn trên tủ lau mặt, chụp mũ lên đầu và đến bên giường tôi.



"Tao nói mày nghe, tao nói mày nghe, đàn bà, con gái sẽ ngáng chân và tự kéo mày xuống sàn nhà."



Và bỗng nhiên hắn thò tay giật phắt tấm chăn trên người tôi để tôi nằm trằn truồng trên giường.



"Mày nhìn coi, Thủ lĩnh. Tao đã nói mà! Mày đã cao lên đến một gang tay."



Hắn cười, băng qua dãy giường, bước ra hành lang.