Đảo Tường Vy

Một ngày.



Ở Huế, khách sạn tìm được nằm phía sau một ngõ nhỏ tĩnh mịch. Phòng sát mái, có ban công rất rộng, ngập ánh nắng và gió. Rất nhiều khách Nhật Bản. Họ ở tầng trệt, phòng lớn trải nệm, toa lét chung, rẻ được một đô Mỹ một tối. Thanh niên Nhật đi du lịch vẫn được người ta thích, ăn vận quần áo cổ quái, đi guốc gỗ, nhuộm tóc, nhưng sắc mặt luôn trầm tư, cũng không tuỳ tiện trò chuyện với người khác.          



Bên cạnh quầy lễ tân ở tầng trệt có một kệ sách tiếng Nhật, gồm tiểu thuyết và truyện tranh. Một cô gái Nhật giữ chìa khoá. Tóc ngắn, da trắng, mắt một mí, mặc quần bò và áo phông. Vốn tới Huế du lịch, nhưng vì quá yêu thích nơi này nên ở lại. Vừa làm việc vừa sống ở đây, đã hơn hai năm rồi.



Tắm xong, nằm trên giường một lát. Ti vi có kênh HBO, đang chiếu một bộ phim tình yêu của Mỹ  



Tuy nắng gay gắt nhưng vẫn muốn đi xem hoàng thành Huế. Mua một chai nước suối lớn, mang theo. Nhiều khách sạn không chịu cung cấp nước uống, phải tự mua. Chủ yếu là mua những chai lớn nhất.          



Sông Hương xanh vắt ngang thành phố cổ. Từ trên cầu có thể nhìn thấy khu chợ náo nhiệt và những con đò bập bềnh. Gió rất lớn, như thể thổi xuyên qua cơ thể.



Rảo một vòng quanh hoàng thành, không vào trong. Dừng lại rất lâu ở khu dân cư. Nếu muốn lựa chọn cuộc sống né tránh những giành giật của thế gian, Huế ắt là nơi lựa chọn tốt nhất. Sạch sẽ, yên tĩnh, còn lưu giữ lại nét ung dung, thản nhiên của một hoàng tộc. Những nếp nhà cổ kính giấu mình sau những thân cây to thẳng tắp xanh mướt. Trên cây lúc lỉu quả chín như mít, xoài, hoa nở rộ như lửa. Thỉnh thoảng có chó và trẻ con chạy qua. Trời xanh sẫm. Không khí toàn mùi thực vật và mùi nắng.         



Sau một bức tường gạch, phát hiện thấy một đám hướng dương. Những bông hoa to tròn, nặng trĩu, xoè màu vàng kim sẫm dưới ánh mặt trời. Đẹp tới kinh hoàng. Giá như. Giá như có thể đừng lại ở đây. Thuê một căn nhà cũ có cửa sổ, trồng đầy hoa hồng và cây mít trong vườn. Gần gũi với thiên nhiên, sống giản dị. Mọi thứ đều phong phú và sát thực chân lý.



Trên đường quay về, đi ngang qua tiệm tạp hóa nhỏ, mua một lon coca.Chủ tiệm là một phụ nữ trung niên rất đẹp. Trông nụ cười dịu dàng của cô như ẩn giấu một bí mật vô hạn. Ngồi uống coca. Nhẩn nha hỏi chuyện, té ra bố cô cũng là người Trung Quốc.         



Lại ra chợ xem cuộc sống của người dân ở đây. Hàng đống rau xanh, dưa hấu, hoa tươi. Chuối chất đống được vận chuyển từ tàu bè đang cập bến. Rất nhiều loại thực vật không rõ tên. Đàn bà đội nón ngồi sau mẹt hàng trước mặt. Lũ trẻ chân trần nô đùa trên đất.         



Bóng tà dương biến con sông xanh thành một bức tranh nhuộm nước thuốc đỏ.



Tự tỉnh giấc.          



Hội An có rất nhiều tiệm đèn lồng và hiệu may. Những cửa tiệm nhỏ san sát nhau, đều mang kiến trúc cổ bởi kết cấu gỗ cũ kỹ. Nhìn từ ngoài vào, trong gian phòng nhỏ tôi tối xếp đầy những xúc tơ lụa óng ánh và trơn bóng. Đủ các loại hoa văn và màu sắc.         



Khi màn đêm giăng giăng, các quán bar và tiệm ăn ven sông bừng sáng bởi những dãy đèn lồng, hắt bóng xuống dòng sông tối tăm. Con đường đá chật chội. Có chú chó to hiền lành. Lũ trẻ luôn vui sướng, chân trần chạy khắp nơi. Hoa trắng thơm dịu lả tả rụng, khi dẫm lên có thể cảm giác được cả chất dịch đầy ắp dinh dính.           



Cũng chính trong cái đêm đó, bạn chợt nhớ tới anh. Nhớ tới anh đã từng nói rằng, chúng mình phải về một thị trấn nhỏ như vậy sống thôi.



Nhưng khi bạn đang ở đây, anh không còn bên cạnh.           
Đi tàu thuỷ từ Phnom Penh tới Angko Vát.           



Buổi sáng mát mẻ, rừng dừa và cây cối vừa bừng tỉnh sau một giấc ngủ say nồng. Sông Mê Kông bát ngát, cứ vươn mãi ra tới chân trời. Bầu trời có những tầng mây trĩu nặng màu hồng xám. Vừa có một trận mưa trong đêm, không khí âm ẩm. Mặt trời vẫn chưa đủ mạnh phá tan tầng mây, chỉ khẽ hắt ra luồng sáng màu da cam sau kẽ mây.



Đám Tây ba lô đã vác hành lý xuống tàu, đang lần lượt trèo lên boong, chuẩn bị tắm nắng. Tới trưa, mặt trời sẽ rất gắt, họ sẽ nướng người như thể nướng bánh mì. Tàu đột nhiên khởi động, càng lúc càng nhanh, gió dữ dội ụp xuống. Dọc sông có cây lớn, lũ trẻ dưới gốc cây đua nhau nhảy cẫng lên hua tay chào, thấy rõ những nụ cười trong sáng trên gương mặt chúng. Có lẽ cả cuộc đời chúng sẽ không đi ra khỏi mảnh đất đó. Những người khác đến từ thế giới bên ngoài đem lại cho cuộc sống vốn êm đềm ngày lại ngày của chúng những cảm nhận mới mẻ. Những người trên tàu cũng vẫy tay chào lại.         



Tàu lại lướt qua một vùng đất bằng phẳng. Những đám chim trắng bay vòng vòng rất thấp, rồi lướt qua cánh đồng, đâm bổ lên trời cao.         



Ở Phnom Penh, bạn trọ ở khách sạn Narin Guest.



Trong thành phố này đã rất khó kiếm những khách sạn mini sạch sẽ như vậy. Tầng trệt có một gian bếp nhỏ. Trên tivi đang chiếu một quảng cáo của Thái rất hay. Tầng một có một gian ngoài trời, đặt bàn gỗ lớn và ghế gỗ tựa cao. Có thể ngồi đó uống rượu, ăn cơm, hóng gió. Bà đầu bếp biết làm món cà ri gà rất ngon, ăn kèm sữa chua và chuối, thêm cả đồ giải khát mát mẻ, ngậm trong miệng là những đá vụn xay nhỏ, cắn lạo xạo.         



Giường gỗ, dày và chắc chắn. Vỏ gối bằng vải bông, có hình các loài thú, viền hình hoa lá. Y hệt phòng ngủ của trẻ con.



Khách Tây đi chân trần trên hành lang gỗ. Trong tiệm nuôi rất nhiều chó, con nhỏ nhất cũng vài tháng tuổi, rất thân thiện, cứ quỳ xuống bên cạnh liếm chân bé gái. Ngoài cửa là con đường cát sỏi. Rất nhiều con đường ở Phnom Penh đều như vậy, gập ghềnh và thô ráp. Xe máy phóng qua, bụi bay mù trời, không ngừng lắc lư. Trước đây, thành phố này đã từng xảy ra bạo lực, chiến tranh, bãi giết người đẫm máu. Vết thương của nó cần có thời gian hồi phục. Nhưng những người đàn ông đã có một gương mặt nhẫn nhục cứng rắn. Một kiểu kiên trì hàn gắn vết thương. Những người từng nhìn thấy máu tươi vẫn còn nhớ mùi máu. Mặc dù họ chỉ im lặng.        



Nửa đêm mất ngủ, bạn đi chân trần ra sân thượng hút thuốc. Ở đó vẫn có người. Một đám thanh niên Pháp vây quanh chiếc bàn đang thảo luận lộ trình du lịch. Một chàng trai Đài Loan yên tĩnh đọc tiểu thuyết trong góc. Ánh trăng dịu dàng, rải đều xuống như nước hồ đổ nghiêng. Chiếc quạt gió to chậm rãi quay tròn. Dưới chân cột điện, chủ nhân đám xe máy đang tụ tập trò chuyện.



Bạn nhớ tới Việt Nam. Cũng cùng là một quốc gia đã trải qua chiến tranh và bị thực dân, nhưng Việt Nam dịu dàng và trầm lắng. Còn Phnom Penh lại là thành phố bi thương, như thể vĩnh viễn không thể nào phục hồi được vẻ nguyên sơ ban đầu. Hơn nữa, nó cứng nhắc đến vậy.        



Trong viện bảo tàng, tấm hình được mang tính tượng trưng là hình một phụ nữ đang ngồi trước dụng cụ hành hình. Khi sợi dây thép sắp xuyên qua đầu, cái chết đã cận kề nhưng đứa trẻ vẫn đang ngủ say trong lòng mẹ. Gương mặt cô trĩu nặng như thế. Lắng vào tận xương tuỷ. Đã mất hết những khiếp sợ và bi thương. Không. Chỉ khi đối mặt với những khát vọng mãnh liệt của sự sống, chúng ta mới biết sợ. Chỉ khi nhớ lại những niềm vui đã mất, không bao giờ trở lại, chúng ta mới thấm thía đau thương. Trong cảnh giết chóc, rất nhiều người thân, trẻ em, những người vô tội đều chết cả. Thế giới đã rơi vào địa ngục tối tăm. Sự sống chỉ là một trang giấy mỏng manh như vậy, đặt trước mặt khẽ rách toạc. Chỉ có tuyệt vọng.



Bạn sẽ không muốn dừng lại ở thành phố này quá lâu. Bên bờ sông, bạn nhìn thấy một tiệm quần áo thời trang, bày biện giống hệt các cửa tiệm thời trang trên đường phố Paris, chỉ bán quần áo được làm bằng tơ lụa. Một chuỗi dây chuyền bằng ngọc rất bình thường cũng bán tới 110 đô Mỹ. Anh xe ôm mách với tôi đó là tiệm của một đại sứ phu nhân. Những quý bà nhàn rỗi không biết làm gì mới tự mình thiết kế một số trang phục để bán.         



Cạnh đó là một công trường đang xây dựng. Dưới trưa hè nóng nực, đàn ông và đàn bà quấn mặt bằng khăn bông, lầm lũi khuân gạch. Có người quá mệt, lăn ra ngủ dưới bóng khuất một góc tường. Đứa trẻ cởi trần gầy gò đen đúa, tay bế một đứa khác bé hơn, không áo quần, đi như chạy qua đường. Nó không tìm nổi người hảo tâm. Một đôi mắt to đen láy, lạnh lẽo vô cùng.



Trong tiệm ăn Tây đẹp đẽ, giá một bữa trưa không rẻ. Nhưng ở ngoại thành, phần lớn mọi người đều sống trong nhà cỏ, nồi niêu xoong chảo đều chất đống. Cả nhà năm sáu miệng người, chen chúc nhau ngủ trên manh chiếu rách. Người dân sống như côn trùng. Nghèo đói như số kiếp cùng chung sống. Vì thế hoà thượng được kính trọng nhất. Tôn giáo biến thành niềm an ủi tinh thần duy nhất. Họ gửi gắm hy vọng vào kiếp sau.         



Bạn không muốn ở lâu vì chẳng thể làm nổi gì. Bạn chỉ là một kẻ lữ hành, cùng lắm chỉ chụp được vài tấm hình. Nhưng rốt cuộc bạn cũng không tài nào chụp được tiếp, bởi không nỡ chĩa ống kính vào những con người đang khổ nạn kia. Họ có ánh mắt bất hạnh nhưng không hề tự biết, khiến bạn thấy ngượng ngùng. Bạn không thể giải quyết được điều gì. Cũng không thể bố thí. Lầm lũi quay người, bỏ đi. Đó là việc duy nhất bạn có thể làm.