Phế Đô

Liễu Nguyệt nói:



- Một buổi sáng em đi ba cái chợ, em có kêu ca gì đâu có phàn nàn sưng chân lên đâu. Em là đứa ở, số phận em là nấu cơm cho người, em đâu có sợ nấu cơm!



Thường ngày Liễu Nguyệt vâng theo Ngưu Nguyệt Thanh, bây giờ nghe Liễu Nguyệt nói vậy, Ngưu Nguyệt Thanh lại cảm thấy mình cưng chiều cô ta quá, đối đáp với cô ta như thể tnày, tức giận càng không có chỗ nào để trút, bèn bảo:



- Vậy thì cô là con người lá mặt lá trái, khi bàn bạc thì cô nói thế nào, bây giờ người ta không đồng ý, thì cô quay mặt sang người ta. Người ta là thầy của cô là danh nhân mà lại! Người đời thường bảo một khi anh chồng không coi vợ là người nữa, thì giậu đổ bìm leo, người khắp gầm trời chẳng còn đứa nào coi chị ta ra người nữa. Câu nói ấy quả không sai! Liễu Nguyệt này, kiến thức cô cao, xin cô cho biết việc này làm sao đây? Cô nói đi! Cô nói đi!



Liễu Nguyệt uất quá nghẹn tắc cổ, liền khóc thút thít.



Trang Chi Điệp cứ ngồi lì một chỗ, tức đến tái mặt đi, thấy Liễu Nguyệt khóc, một là cảm thấy, xét cho cùng thì cô ta là người ngoài, hai nữa cũng có ý tức giận Ngưu Nguyệt Thanh, liền đập bàn bảo:



- Liễu Nguyệt, khóc cái gì? muốn giày vò cứ để cho chị ấy giày vò, đến hôm ấy em đi với tôi sang bên ngôi nhà ở hội văn học nghệ thuật, em chỉ nấu cơm cho tôi và em ăn.



Ngưu Nguyệt Thanh nói:



- Được rồi, anh làm ra tiền thuê được người ở thì các người muốn làm thế nào thì làm. Cứ hùa nhau mà chỉnh tôi đi. Không dám động đến chồng, không dám động đến con ở, tôi sống làm cái gì cơ chứ? Tôi xấu hổ với bậc bố mẹ, với người đi trước.



Nói rồi chị cũng oà lên khóc nức nở. Trang Chi Điệp trong cơn điên tiết dữ dội, đang đinh quát tháo ầm lên thì bà già run lẩy bẩy bước đến, Liễu Nguyệt vội vàng dìu bà. Bà đẩy Liễu Nguyệt ra, tay chỉ vào Trang Chi Điệp, song mồm cứ líu lại không nói ra được. Trang Chi Điệp quay người kéo cửa bỏ đi, đêm đó sang ngủ ở ngôi nhà bên hội văn học nghệ thuật. Trang Chi Điệp cứ ở lì bên đó, Ngưu Nguyệt Thanh cũng ở bên này không sang, hai người thi gan nhau, ngày sinh cũng thôi không tổ chức nữa. Từ sau ngày cãi nhau, Liễu Nguyệt không gần gũi mà giữ khoảng cách với Ngưu Nguyệt Thanh, trong thâm tâm lại có phần nào vui mừng trên nỗi đau khổ của người khác. Hàng ngày hết sức giữ gìn nụ cười tiếng nói. Mỗi khi có tốp người yêu chuộng văn học đến thăm, Liễu Nguyệt cũng ứng xử tự nhiên, không rụt rè không kênh kiệu. cuối cùng đã chỉnh lý từng phần việc cần làm như những bức thư quan trọng, những đơn đặt viết bài của toà soạn các tạp chí, những giấy mời hoạt động xã hội có liên quan, rồi nói với Ngưu Nguyệt Thanh:



- Chị cả ơi, những tài liệu này phải đưa cho thầy Điệp kịp thời, chị đưa sang hay để em đưa sang?



Ngưu Nguyệt Thanh thầm ngạc nhiên:



- Cô ta lại có tâm tính này ư? Quả là tài giỏi hơn mình!



Liền bảo:



- Chị không gặp anh ấy.



Liễu Nguyệt liền sang bên nhà ở hội văn học nghệ thuật. Trang Chi Điệp thấy Liễu Nguyệt đã đến, đương nhiên vui lắm, lại thấy các tài liệu sắp xếp gọn gàng đâu ra đó, quần áo trên người mặc đẹp đẽ phấn sáp chu đáo thơm thọ đã kéo tay Liễu Nguyệt nói nhiều chuyện, lại còn đòi nấu cơm xong hãy về. Như vậy, từ đó Liễu Nguyệt đi đi về về hai bên. Ngưu Nguyệt Thanh tuy giận Trang Chi Điệp nhưng xét cho cùng Trang Chi Điệp là chồng, thấy Liễu Nguyệt đi lại như con thoi như vậy, không nói cho đi, cũng không nói không cho đi, song vẫn mua một số thức ăn ngon lẳng lặng để vào làn. Liễu Nguyệt liền đem đi.



Thời gian này, Đường Uyển Nhi đến nhà bên hội nhà văn học nghệ thuật mấy lần. ngay đến bà Vị gác cổng cũng nhớ rõ một người đàn bà mắt đẹp hay cười, đã từng hỏi Trang Chi Điệp cô ấy có phải là diễn viên không. Trang Chi Điệp liền không hẹn Đường Uyển Nhi đến đây nhiều, chỉ sang "nhà cầu khuyết". Hôm nay vừa mưa một trận, mặt trời lại toả nắng chói chang, không khí ẩm ướt càng thêm ngột ngạt. Trang Chi Điệp chờ Đường Uyển Nhi ở "nhà cầu khuyết". Chờ chán chờ chê, đem cả chiếc ống nhòm mấy hôm trước hai người mua về để thưởng thức cảnh đẹp thành phố ở đây ra quan sát động tĩnh ở ngôi nhà đối diện. Đó là nhà tập thể nữ của xưởng thêu ren, một bầy con gái trẻ có cặp mắt và hàm răng cực đẹp, cứ tám cô một nhà, có lẽ hết giờ làm việc vừa mới về, cô nào cũng bưng chậu nước lau rửa. Trang Chi Điệp giương ống nhòm lên quan sát, cô gái nào cũng mặc quần đùi, áo cũng cởi bỏ, chỉ còn áo lót, có ba cô đang túm tụm lại vui đùa bởi một chuyện gì đó. Đang say sưa quan sát, thì ở cửa sổ kia có một tờ giấy treo lên, trên đó có mấy chữ to tổ bố viết bằng bút mực "Nhòm ngó cái gì". Trang Chi Điệp chợt thấy xấu hổ, vội vàng đi vào nhà, thả luôn cả rèm cửa sổ xuống. Lúc này mới phát hiện ở một bên lối cửa có một mẩu giấy nhỏ, nhặt lên xem thì ra Đường Uyển Nhi nhét vào lúc sáng sớm, mà khi mình mở cửa không nhìn thấy. Mẩu giấy viết: "Báo với anh một tin vui. Chu Mẫn bảo ông phó chủ tịch tỉnh phụ trách văn hoá đã bị hạ bệ, trưởng ban tuyên truyền đã phê vào tờ soạn bản tuyên bố kia mấy chữ: do Sở tự quyết định. Toà soạn tạp chí liền giữ vững quan điểm cứ đăng theo bản tuyên bố đã soạn thảo. Cảnh Tuyết Ấm không đồng ý, Chung Duy Hiền liền bảo: không đồng ý ta cũng không đăng, cho nên tạp chí số hai này không đăng nữa". Bên dưới lại ghi một dòng: "Hôm nay em không đến được, một người bạn của Chu Mẫn ở Đồng Quan đến phổ biến tình hình ở nhà quê cho chúng em, em và Chu Mẫn phải làm cơm tiếp khách, nhân lúc đi mua thức ăn em đến báo cho anh biết, mong anh thông cảm".



Trang Chi Điệp thở một hơi dài khoan khoái, phó chủ tịch tỉnh phụ trách văn hoá đã đổ rồi, đổ đúng lúc quá. Ngưu Nguyệt Thanh đòi tổ chức sinh nhật sẽ xông được vía dữ. Tổ chức sinh nhật liệu có xông được vía dữ không? Bây giờ có tổ chức đâu, mà việc mừng vẫn đến đó thôi? Chỉ tiếc Đường Uyển Nhi không đến được, không thì sẽ cùng cô ấy uống vài ly rượu thoải mái ở đây. Bất giác liền nghĩ ngay đến chuyện họ sẽ làm gì sau khi uống rượu. Cứ thế nghĩ vẩn nghĩ vơ, tự mình thoả mãn lấy (tác giả cắt bỏ bốn mươi tám chữ).



Dùng mẩu giấy kia lau chùi, chợt phát hiện ở mặt sau lại có dòng chữ: "Lại báo cho anh một tin mừng, nghe Chu Mẫn nói một mắt của thầy giáo Phòng đã bị mù". Đọc xong liền giật nảy mình, sửa soạn lại quần áo, rửa mặt rồi hẩp ta hấp tấp đi đến nhà Mạnh Vân Phòng.



Quả nhiên Mạnh Vân Phòng bị mù một mắt. Nhưng mù một cách hết sức lạ lùng, nhìn bên ngoài thì vẫn nguyên vẹn, anh Phòng cũng chẳng thấy đau thấy ngứa, chỉ có điều chẳng nhìn thấy gì cả. Mạnh Vân Phòng không bi quan, vẫn cười bảo:



- Sáng sớm hôm qua ngủ dậy phát hiện ra, đi vào bệnh viện gặp bác sỉ, cũng không kiểm tra nguyên nhân. Chi Điệp này, từ nay về sau làm những việc gì lừa dối mình phải cẩn thận. Mình bây giờ chỉ liếc qua một cái là biết ngay.



Trang Chi Điệp vẫn thấy thương cho anh, khuyên anh đi khám ở một bệnh viện không được, phải đi khám ở nhiều nơi. Mạnh Vân Phòng nói:



- Tôn Tư Mạc lúc còn sống cũng không chữa nổi, anh biết nguyên nhân tại sao không? Gần đây mình nghiên cứu "Thiệu tử thần số", đã có tiến triển! Anh đến thử xem.



Nói rồi lấy từ gầm bàn ra một cái vali da, trong vali da là ba chồng sách đóng chỉ cao cao. Anh nói:



- Anh sinh lúc tám giờ tối, ngày hai mươi ba tháng bảy, năm thìn năm một nghìn chín trăm năm mươi. Mất chữ gì anh chờ một lát, tính ra một nhóm chữ số đã, anh lấy tay tra ra đi.



Trang Chi Điệp bị Mạnh Vân Phòng làm cho chẳng hiểu đầu cua tai nheo ra làm sao, nhìn Vân Phòng kê ra ba nhóm bốn con số. Theo cách tra Mạnh Vân Phòng hướng dẫn, đã mở quyển sách đóng chỉ ra, kết quả tìm được ba bài thơ.



Bài một:
- Bây giờ không đi làm cố vấn cho những nhà máy sản xuất sản phẩm bảo vệ sức khoẻ thần ma nữa à?



Hạ Tiệp đáp:



- Bỏ từ lâu rồi! Anh nhìn gầm giường mà xem, một đống túi đựng bảo nguyên thần công kia kìa. Hồi ấy anh Phòng viết giới thiệu sản phẩm, nói trong túi bảo nguyên có xạ hương, có băng phiến, có dương v*t hổ, em bảo một nhà máy sản xuất sản phẩm bảo vệ sức khoẻ, một ngày sản xuất biết bao nhiêu là túi, anh đào đâu ra dương v*t hổ, một con hổ một cái dương v*t, đựng được bao nhiêu túi? Anh nuôi hổ dưới gầm giường hay săn bắt ở núi Trường Bạch vùng đông bắc, anh không sợ Cục công an đến hỏi tội giết bừa bãi động vật quý hiếm của nhà nước hay sao?



Trang Chi Điệp cười ha ha. Mạnh Vân Phòng bưng phở chua ngọt về hỏi cười cái gì mà vui vẻ thế. Hạ Tiệp nói với Trang Chi Điệp:



- Không nói với anh ấy, cười những kẻ đáng cười ấy mà!



Mạnh Vân Phòng cũng không vặn hỏi làm gì. Ba người bắt đầu ăn cơm. Ăn xong, Mạnh Vân Phòng lại đi đi với Trang Chi Điệp, Hạ Tiệp bực mình cứ tỉnh bơ. Vừa ra khỏi cửa, Mạnh Vân Phòng đã hoạt bát hẳn lên, yêu cầu Trang Chi Điệp dùng xe máy đưa anh đến thôn Tiểu Dương ở Bắc Giao, anh bảo ông già kia ở thôn đó. Lại còn kể lể ông già ấy lạ lùng như thế nào, những năm gần đây đi khắp bốn phương tìm kiếm những người tu hành đắc đạo ở các nơi, để từ những người đó tra dò cách tra giải "Thiệu tử thần số". Riêng anh sở dĩ nhập được môn, cũng là do ông già nghe được một câu vè của một bà lão nắn bóp xương về nói lại. Trang Chi Điệp cũng định đến xem ông già đó là người như thế nào. Thế là chở Mạnh Vân Phòng phóng như bay ra ngoại ô phía bắc thành phố.



Thôn Tiểu Dương Trang không to lắm. Ở đầu thôn có một ngôi nhà gác nhỏ, một đôi trai gái trẻ đang đứng trên ban công gác hai. Người đàn bà đang dỗ cho con bú, người đàn ông bảo: "Con có bú không nào? con không bú thì bố bú nhé!", quả nhiên anh ta bước tới bú đánh chụt một cái rất kêu. Người đàn bà bảo: "Ê, bố con xấu mặt" rồi chị vừa trêu con, vừa đọc lời hát:



Hai mươi ba ông Táo, hai mươi bốn quét dọn nhà cửa, hai mươi lăm xay đậu phụ, hai mươi sáu chưng bánh bao, hai mươi bảy giết gà sống, hai mươi tám dán hoa cửa sổ, hai mươi chín niêm phong nhà kho, ba mươi cạo móng, mồng một kiễng chân.



Trang Chi Điệp cứ trợn mắt nhìn lên, Mạnh Vân Phòng bảo:



- Con trai con dâu ông lão đấy, hai đứa đang vui đùa, anh nhìn gì mà ghê thế?



Trang Chi Điệp đáp:



- Tôi nghe họ đọc lời ca, lời hai câu cuối hay quá! Tại sao ba mươi cạo móng, mồng một kiễng chân?



Mạnh Vân Phòng đáp:



- Ba mươi tết đun nước nóng ngâm rửa chân, cắt móng chân, thay giày mới, sáng sớm mồng một con cái phải cúi lạy bố mẹ, khi quỳ lạy chân phải kiễng lên mà!



Trang Chi Điệp bảo:



- Hay, hay! Người đàn bà này đặc giọng Hà Nam, vần điệu nghe hay lắm.



Mạnh Vân Phòng hỏi lên ban công:



- Bố cậu có nhà không?



Người đàn ông đáp:



- Ở trong nhà!



Mạnh Vân Phòng liền dẫn Trang Chi Điệp vào sân, đi thẳng đến gian phòng ở phía bắc, tầng dưới ngôi nhà. Quả nhiên có một ông già đang ngồi một mình uống trà ở đó. Trang Chi Điệp bước vào, ông già không đứng dậy, chỉ nghiêng người mời ngồi, đưa tới một cái chén bám đầy cáu trà, khe khẽ nói chuyện với Mạnh Vân Phòng. Trang Chi Điệp ngăm nhìn căn nhà. Căn nhà không có cửa sổ, tối om om, toả ra mùi thum thủm. Trên giường, trên bàn, chỗ nào cũng có sách cổ đóng chỉ. Mạnh Vân Phòng giới thiệu:



- Đây là người em họ, không sao đâu, ông cứ nói to lên.



Ông già lại nhìn Trang Chi Điệp nói:



- Anh hút thuốc.



Ông tìm trên người, không thấy thuốc, liền vặn người thò tay sờ mó trong đống chăn ngổn ngang trên giường, tìm được gói thuốc, vứt cho Trang Chi Điệp giọng nói vẫn còn nhỏ nhẹ:



- Tôi đã đi Vị Bắc ba lần, người ấy không đưa sách cho tôi xem. Lần thứ tư tôi đi, thì ông ấy bảo không xem được, xem cũng giống như mua, tôi bảo tôi có thể mua, ông nói giá đi. Ông ấy bảo, tôi đang cần tiền làm nhà, phải hai mươi vạn. Tôi bảo nhiều tiền thế, tôi không kiếm nổi, tôi trả ông bốn vạn nhé? Ông ấy bảo bốn vạn ít quá. Hai người mặc cả mãi, tôi tăng lên năm ngàn. Tôi chỉ có ngần ấy tiền. Chiều hôm trước tôi lại đi, ông ấy đã biến quẻ, tôi không về, ở lại nói chuyện một đêm. Tôi bảo, ông không có sách thần số, thì giữ hai mươi câu vè có tác dụng gì? Ông ấy bảo, vâng, ông không có hai mươi ba câu vè này, có quyển sách ấy cũng chẳng bằng có quyển "Từ nguyên", "Từ nguyên" ấy mà! Ông ấy nói cũng đúng. Tôi bảo, chờ bao giờ tra giải được, tôi sẽ cóp py một bộ tăng ông. Sáng hôm sau, ông ấy đã đồng ý, tôi đưa cho ông ấy bốn vạn năm ngàn đồng, ông ấy lấy ra một quyển sách nhỏ, khóc thất thanh, tự nhận mình là đứa con bất hiếu, đã trao cho người ta bảo bối của tổ tiên để lại. Ông ấy khóc đến mức không thẳng lưng lên được.