1976

Đến khi chúng tôi thức dậy, mặt trời đã sớm ngả về tây, bên ngoài cũng tờ mờ tối. Chúng tôi cả đêm không ngủ, thật sự mệt đến gần chết. Lý Ngôn Tiếu dậy trước, trở mình. Bởi vì anh ôm tôi nên tôi cũng dậy theo. Không ai trong chúng tôi nghĩ mình sẽ ngủ đến giờ này, nhưng như vậy cũng rất tốt, ngủ thêm một buổi tối nữa, sáng mai lại đi tìm.



Tôi thấy hơi đói bụng, Lý Ngôn Tiếu liền ra ngoài dạo một vòng, khi về còn mua hai phần bánh nướng và tào phớ, đến cả chén đũa cũng mua của người ta luôn. Tôi cảm thấy anh quá là thần thông quảng đại, buổi chiều mà cũng có thể mua được tào phớ vốn chỉ bán vào buổi sáng. Lý Ngôn Tiếu bảo thứ này là đậu hũ.



Anh lập tức trả lời, không phải anh thần thông quảng đại, mà do chủ tiệm khá đặc biệt, chạng vạng tối lại bán đồ ăn sáng.



Sau khi ăn xong bữa tối, tôi lại không muốn nhúc nhích nữa, chỉ cảm thấy buồn ngủ. Lý Ngôn Tiếu lặng lẽ đến giếng múc nước, chúng tôi rửa mặt xong lại tiếp tục ngủ. Ở nhà của mình vẫn là tốt nhất, ngủ cũng đặc biệt ngon, cảm giác rất an tâm, giống như có thứ gì đó đang che chở bảo vệ cho chúng tôi vậy.



Sáng hôm sau thức dậy, trời bên ngoài vẫn còn tối. Lý Ngôn Tiếu đang nắm tay của tôi nên tôi không dám động đậy, chỉ biết trợn mắt nhìn trần nhà ngẩn người. Qua một lúc lâu, tay chân tôi đều tê rần, quay đầu nhìn qua, không ngờ Lý Ngôn Tiếu cũng đã dậy, đang ngẩn người nhìn trần nhà.



Tôi lập tức rút tay về, duỗi lưng một cái, nghĩ thầm đâu phải đương không lại để mình nằm yên lâu như vậy, hoá ra anh cũng tỉnh rồi. Chúng tôi rửa mặt ăn cơm, sau đó nhanh chóng thu dọn một chút, chuẩn bị đi tìm cha mẹ tôi.



Ra đến cửa, tôi đột nhiên cảm thấy không đủ sức. Đối với một đứa trẻ mười hai tuổi mà nói, thế giới lớn như vậy, làm sao tôi có thể mò kim đáy biển tìm được người? Lý Ngôn Tiếu nhắc tôi, bảo tôi có thể đi hỏi người khác.



Một câu bừng tỉnh người trong mộng, tôi nhìn thấy có cô gái trẻ tuổi đang đi tới, liền tiến lên hỏi thăm: “Xin hỏi chị có biết người trong nhà này đi đâu không?”



Cô gái kia không hiểu chuyện gì, nhìn khu nhà tan hoang bên cạnh, lại nhìn tôi một chút, lắc đầu. Đợi cô gái đi xa rồi, Lý Ngôn Tiếu mới nói: “Người ta trẻ tuổi như vậy, đoán chừng cũng không biết nhiều, em nên hỏi mấy người già ấy.”



Chúng tôi ngồi trên bậc thềm nhìn mọi người tới lui trước mặt, tôi thuận tay dùng áo che mặt lại. Đợi hồi lâu bỗng thấy một ông lão dắt la đi ngang, Lý Ngôn Tiếu liền bước ra hỏi: “Chào ông, xin hỏi ông có biết người trong nhà này đi đâu không ạ?”



Ông lão hình như bị lãng tai, trả lời: “Hả, hả? Cậu nói người trong nhà này hả? Họ đi rồi!”



Tôi nghe xong cảm thấy có hy vọng, liền đứng lên. Ông lão nhìn tôi, trên mặt lộ ra vẻ rất kinh ngạc, chỉ vào tôi nói: “Ai nha, cậu bé này có phải là… là…”



Tôi nghe xong, thầm nghĩ không xong rồi, tôi tự nhủ đã qua sáu năm, chẳng lẽ tôi không thay đổi chút nào sao? Thế là tôi lập tức giả ngu: “Cháu là gì ạ? Ông à, ông nhận lầm người rồi, cháu mới đến đây lần đầu.”



Ông lão như không nghe tôi nói gì, không ngừng lắc đầu, còn nói: “Cháu không phải Khánh Hoa sao? Đúng, cũng đúng, qua bao nhiêu năm như vậy, đúng là đã trưởng thành!”



Tôi há miệng không nói nên lời, Lý Ngôn Tiếu liền nói đỡ cho tôi: “Thế cuối cùng ông có biết người trong nhà đi đâu không?”



“Aiz, nhớ năm đó tôi còn làm thuê cho nhà họ, ai ngờ thời thế lại thay đổi! Đàn ông trong nhà thì đi lao động cải tạo, còn người nữ thì nghe nói làm việc ở nhà xưởng, à à, hình như nhà máy bông gì đấy. Aiz, trong nháy mắt từ địa chủ lại bị bắt làm những công việc cực khổ nhất…”



Tôi nghe câu cuối cùng cảm thấy sao lại chói tai đến thế, giống như lão ta còn có chút hả hê, thế là liền xông lên cãi nhau với lão: “Ông bảo ông từng làm công nhật, có phải lúc phê đấu ông cũng tham gia vào không? Có phải hay không…”



Lý Ngôn Tiếu vội vàng kéo tôi lại, liếc mắt ra hiệu với tôi một cái, ý bảo tôi không nên nổi nóng. Anh nói với lão: “Ông này, ông có biết người đàn ông trong đó đi cải tạo ở đâu không?”



“Lão đây cũng không rõ lắm.” Nói đoạn lão lại nhìn tôi, “Còn có thể sai sao? Cậu này không phải là Khánh Hoa thì là ai…”




Có lẽ bản chất của tôi kém cỏi hơn Lý Ngôn Tiếu, anh là đàn ông chính trực bất khuất, mà tôi chỉ có thể vì lợi ích mà hy sinh những thứ khác. Đương nhiên đây cũng là tính cách của đại bộ phận người dân, chỉ cần không quá mức là được rồi.



Cuộc sống học tập vô cùng gian khổ, vừa học văn hoá vừa học cơ giới công trình, chỗ ở thì căn bản không có sàn nhà, chỉ có thể sinh hoạt trên mặt đất. Hai mươi thằng con trai trong lớp chúng tôi chen chút trên một cái giường chung, mỗi người gần như đều phải nằm nghiêng mới đủ chỗ nằm.



Ngoại trừ tôi, tất cả đều xuất thân bần nông, là mầm mống hồng công nông binh mà quốc gia coi trọng bồi dưỡng. Bọn họ không quá chú ý vệ sinh, trước khi ngủ cũng không rửa mặt, hầu như ai cũng mắc bệnh phù chân. Tôi suốt ngày ra ra vào vào đều phải vô cùng cẩn thận, lúc ngủ cũng co thành một đoàn, sợ lại nhiễm bệnh thì khổ.



Hệ thống thông gió của ký túc xá cũng không tốt, mỗi lần vào nhà đều phải ngửi mùi hương khó chịu, đến mức mặt tôi xanh mét cả lên.



Mùa hè thật sự rất nóng, chúng tôi học hết tiết học của một ngày đều đầm đìa mồ hôi. Thế là mỗi người liền bưng một chậu nước, sau đó đứng ở hai bên giường chung tắm qua loa một phát. Bởi vì chỗ quá chật, chỉ đủ cho năm người đồng thời tắm rửa, mỗi ngày phải đổi ca bốn lần.



Có một ngày, chúng tôi vừa về ký túc xá đã ngửi được một mùi cực kỳ buồn nôn, những người khác còn đỡ, nhưng tôi đã sớm nôn ra. Chúng tôi lần tìm cả buổi cũng không biết thứ gì toả ra “hương thơm” như thế. Đột nhiên có một anh bạn dùng cái khoan lật bùn lên, liền mắng: “Má.”



Chúng tôi nhìn sang, từ mớ bùn được bới lên, mùi thối từng đợt từng đợt xộc vào mũi, buồn nôn đến cực điểm. Tôi hoảng hốt chạy bừa, cơ hồ muốn nôn tại chỗ. Thì ra do mỗi ngày chúng tôi đều tắm rửa, nước thấm xuống đất, cộng thêm mồ hôi và bụi bẩn trên người bọn tôi đều thấm hết vào bên dưới.



Mỗi người đều dùng tất cả thứ gì có thể xúc bùn ra, sau đó ném vào bãi rác. Tôi nhìn mọi người làm việc bận rộn, cảm thấy mình rảnh rỗi cũng không tốt lắm, liền cùng nhau xúc bùn.



Cuối cùng bùn bẩn đều được xúc sạch rồi, còn tôi vẫn phải vào nhà vệ sinh nôn một trận. Từ nhỏ tôi đã sống rất sạch sẽ, lớn lên cũng trong hoàn cảnh sạch sẽ, dù cho đến Thanh Đảo thì phần lớn thời gian đều ở nhà Lý Ngôn Tiếu. Nhà anh không nhiễm một hạt bụi.



Tôi thật sự không chịu được hoàn cảnh như vầy, nhưng không chịu được thì thế nào? Tôi có thể tiếp tục đến trường đã là ông trời chiếu cố lắm rồi. Những bạn học khác đều xuất thân bần nông, khác nhau ở chỗ ông trời ưu ái ai hơn mà thôi.



Có đôi khi tôi và Lý Ngôn Tiếu ngủ chung một giường, đều là anh ôm tôi, sau đó tôi sẽ tuỳ ý khoác tay lên người anh. Bây giờ không có Lý Ngôn Tiếu ở bên, cũng không có giường lớn sạch sẽ thoải mái. Ngủ chen chúc ở giường chung làm cho tôi có một loại ảo giác, có khi tôi mơ thấy Lý Ngôn Tiếu đang bên cạnh mình, thế là liền vươn tay ra ôm lấy, kết quả làm bạn học bên cạnh không biết xảy ra chuyện gì.



Lúc ấy cậu ta đẩy tay tôi ra, thế là tôi cũng tỉnh, cậu ta liền nói: “Đừng gác tay lên lưng tớ!”



Tôi chẳng thèm để ý: “Thôi đi, ai muốn gác cơ chứ, vả lại đây có phải chuyện gì lớn lao đâu, tớ và bạn tớ ngủ chung đều như thế đấy.”



Thấy cậu ta lại muốn ồn ào, tôi liền nói: “Cậu nghĩ nhiều quá rồi, bạn của tớ là nam, lớn hơn chúng ta nhiều lắm!”



Thế là cu cậu liền lộ ra vẻ kỳ quái, thậm chí còn tỏ vẻ xem thường. Điều này làm tôi càng thêm khó hiểu, cái này có gì không đúng sao? Nhưng lúc này tôi đã không còn là con nít nữa, lập tức hiểu ra vấn đề nằm ở chỗ nào, chẳng lẽ tôi và Lý Ngôn Tiếu, thật sự có hơi thân mật quá mức rồi? Tôi không giống với những người bạn khác của anh?



Nhưng tôi không rảnh để lo những chuyện này, mỗi ngày của tôi ngoại trừ đọc sách cũng chỉ có đọc sách. Có một việc làm tôi vui nhất chính là, từ khi lên trung chuyên, cơ hội làm chính trị ít hơn hẳn, tôi tình nguyện làm con mọt sách cũng không muốn làm hồng vệ binh.



Đều là dạng không có đầu óc, vậy tôi thà làm nô lệ của tri thức còn hơn làm nô lệ của chính trị.



Chương sau →