Cuộc Sống Ở Bắc Tống

Ăn Tết xong, Mi Châu hết xuân vào hạ, sông Mân Giang cạn thấy đáy,

đất ruộng nứt ra từng mảng lớn, đang là thời điểm gieo mạ cho vụ mùa

mới, trời lại giáng xuống tai họa này, ai nấy kêu khổ thấu trời, trong

thôn lấy Trương lão thái gia làm đầu chuẩn bị cống phẩm đến miếu thổ

thần cầu mưa. Hẳn là trời xanh nghe được bọn họ khẩn cầu tha thiết,

trước lập thu đã cho mưa giáng xuống, nhưng mưa càng rơi càng lớn, càng

rơi càng lâu, ước chừng hai ba tháng mưa to giàn giụa, giống như ông

trời đùa giỡn nhân gian.



Nước sông Mân Giang dâng cao, phá đê tràn ra, các hộ gia đình ở chỗ

thấp đều vận chuyển lúa đi nơi khác, nương tựa chỗ cao. Khắp nơi là

nước, đi lại đều dựa vào thuyền lớn, ghe nhỏ, bồn gỗ, ván cửa; hai anh

em Trương Bá Lâm Trương Trọng Vi phải tạm nghỉ học, ruộng bị ngập, tá

điền nhà họ Trương đều bị khiển về nhà, tất cả mọi người chẳng có lòng

dạ nào làm việc khác, ngày ngày nhìn trời mưa to mà phát sầu, may là

tiểu viện nhà họ Trương nằm ở chỗ cao, tạm thời không lo nước lũ cuốn

mất, cũng coi như trong cái rủi có cái may.



Trong thôn vô số nhà bị ngập nước, rất

nhiều người trôi giạt khắp nơi, Trương lão thái gia mỗi ngày đứng ở cửa

viện, nhìn dân đói kém trong lòng khó chịu, gọi hết người nhà đến bàn

bạc, định mở kho lương cứu trợ. Đề nghị vừa ra, anh em Trương Bá Lâm

Trương Trọng Vi đều gật đầu tán thành, Lâm Y cũng nghĩ toàn là người

cùng quê cùng làng, giúp đỡ một phen là nên làm, nhưng Phương thị lại

đổi sắc mặt.



Thím Dương thấy Lâm Y khó hiểu, nói nhỏ. “Lúc cháu còn chưa đến

nhà chúng ta, lão thái gia cũng từng mở kho cứu đói, kết quả mấy kho

lương đều bị lão nhân gia ông ta phân phát sạch sẽ, cuối cùng cả chúng

ta cũng không có đồ ăn bỏ bụng, toàn ăn rau dại qua ngày”. Thím nói xong, nhìn nhìn Trương Bá Lâm Trương Trọng Vi, lại thở dài. “Hai vị thiếu gia giống tính lão thái gia, trượng nghĩa, tâm địa Bồ Tát, kho lương phỏng chừng lại trống không rồi”.



Quả nhiên, một mình Phương thị phản đối, ba người khác đều nhất trí,

bà ta đành phải giao chìa khóa kho lương ra. Sáng sớm hôm sau, Trương

lão thái gia tự mình mở một kho, tiếp đón các đồng hương đến lĩnh lương

thực về, cam đoan chắc nịch rằng nhà họ Trương sẽ phân phác lương thực


Trương Trọng Vi do dự. “Phân phát hết chỗ lương thực này, cả nhà chúng ta phải đói, cháu chịu khổ một chút chẳng có gì, nhưng mẹ…”.



Chàng còn ba chữ “Lâm Tam nương” chưa nói ra, Trương lão thái gia đã nổi giận. “Đừng có nhắc tới đứa con dâu bất hiếu đó”.



Trương Trọng Vi thấy ông nội tức giận, không dám nói tiếp, đành im

lặng, hỗ trợ chuyển lương thực ra ngoài, phân phát tiếp cho dân chúng.



Dù bọn họ đã dốc cạn cả nồi cơm nhà mình nhưng bất đắc dĩ lương thực

quá ít, vẫn không thể chống cự đến lúc mặt trời lặn, mấy chục người dân

gặp nạn xếp cuối hàng đã hết lương thực để lĩnh, nóng nảy đến độ khóc

la. Có người bắt đầu nghi ngờ. “Đã nói mở kho phát lương ba ngày, vì sao đến ngày thứ hai đã cạn kiệt?”. Lại có người mắt sắc, nhìn thấy hai kho lương còn lại của nhà họ Trương cửa mở toang hoang, bên trong rỗng tuếch, liền la lên. “Kho trống, nhất định là bọn họ đổi ý, giấu lương thực đi chỗ khác”.



Người chưa nhận được lương thực lại càng rống lên khóc, ai nấy chỉ

trích Trương lão thái gia nói chuyện không giữ lời, làm hại bọn họ mừng

hụt.



Lâm Y đứng một bên nhìn, tức đến dậm chân, mắng. “Người tốt quả

nhiên khó làm, một hột gạo cũng không cho các người, vô ân bội nghĩa,

phân phát cho các người lương thực tận hai ngày mà vẫn bị các người mắng nhiếc”.



Nhóm người gặp nạn đuối lý, đều ngậm miệng, nhưng Trương lão thái gia vẫn không thể nuốt trôi, thấy thẹn vì bản thân thất tín, chẳng trách

được người khác chỉ trích, ông lão càng nghĩ càng thấy bản thân không

ngẩng đầu mà sống trong thôn được nữa, buồn mấy ngày, ngã bệnh.



Rốt cuộc vẫn chỉ là một ông lão bảy mươi, thân thể già yếu, bệnh dai

dẳng không hết, trong nhà lại hết gạo, Phương thị vội vàng lấy tiền vào

thành mua mấy gói to về, giá đắt không thể tưởng. Bà ta nhìn giá, bản

thân cũng tức muốn nổ mắt, vẫn phải tươi cười trước mặt Trương lão thái

gia, khuyên ông lão giải sầu, trước chữa khỏi hẳn bệnh đã. Bà ta không

đứng trước giường hầu hạ thì thôi, vừa đứng một cái là bệnh tình của

Trương lão thái gia lại bộc phát nghiêm trọng, trong lúc thần chí không

rõ còn mơ mơ hồ hồ chửi rủa bà ta. “Nếu không phải cô bất hiếu như thế thì lão đây từng tuổi này đâu có bị người ta chỉ cột sống mà mắng”.