Đông Chu Liệt Quốc

Bấy giờ thái tử Đan nước Yên làm con tin ở Tần, thấy Tần cử đại binh mã

đánh Triệu, biết tai họa sẽ lây đến nước Yên, bèn ngầm sai người đưa thư cho vua Yên bảo nên phòng bị việc chiến thủ; lại bảo vua Yên nói dối có bệnh, sai người sang đón thái tử về nước. Vua Yên theo kế. Sứ giả đến

Tần, vua Tần nói:



- Vua Yên chưa chết, thì thái tử chưa về được. Muốn cho thái tử về, trừ phi bao giờ đầu quạ trắng, ngựa mọc sừng mới được!



Thái tử Đan ngửa mặt lên trời kêu to, một luồng oán khí thẳng xông lên

mấy tầng mây, đầu quạ bỗng trắng, mà vua Tần vẫn không cho về. Thái tử

Đan bèn đổi quần áo, hủy hình dung, giả làm đầy tớ nhà người ta, lừa ra

khỏi cửa Hàm cốc, đang đêm trở về nước Yên. Vua Tần đang bận về việc

Hàn, Triệu, chưa rỗi hỏi đến tội Đan trốn về.



Lại nói đại tướng Triệu là Lý Mục đóng quân ở núi Hội toàn, hai đạo quân Tần đều không dám tiến, vua Tần lại sai Vương Ngao đến giúp mưu kế cho

Vương Tiễn. Vương Ngao nói với Tiễn rằng:



- Lý Mục là tay danh tướng, chưa dễ đánh được, chi bằng hãy tạm giảng

hòa, nhưng chớ định ước, trong khi sứ mệnh hai bên đi lại, tôi sẽ có kế.



Vương Tiễ bèn sai người sang dinh Triệu giảng hòa. Lý Mục cũng sai người đáp lại. Vương Ngao lại đến Triệu vào nói riêng với Quách Khai rằng:



- Lý Mục cùng Tần gỉang hòa riêng, hẹn ngày phá Triệu sẽ chia cho làm

vua ở Đại quận. Nếu ông đem lời ấy nói với vua Triệu, khiến vua Triệu cử viên tướng khác thay Lý Mục, tôi sẽ tâu lên vua Tần, thì công lao của

ông không phải là nhỏ!



Quách Khai đã có ý khác, bèn theo lời Vương Ngao mật tâu lên vua Triệu,

vua Triệu ngầm sai người xem xét, thì quả thấy Lý Mục cùng Vương Tiễn

sai sứ đi lại, bèn tin là thực, và triệu Quách Khai đến bàn mưu. Quách

Khai xin vua Triệu cử ngay Triệu Thông ở trong quân làm đại tướng thay

Lý Mục, rồi triệu Lý Mục về nói dối là sẽ dung làm tướng quốc. Vua Triệu nghe lời, sai Tư Mã Thượng cầm cờ tiết đến núi Hội toàn truyền mệnh. Lý Mục nói:



- Trong lúc hai quân đối lũy, nước nhà yên hay nguy, đều ở một người tướng, dẫu có mệnh vua ta cũng không thể theo được!



Tư Mã Thượng bảo riêng Lý Mục rằng:



- Quách Khai dèm tướng quân muốn làm phản, vua Triệu nge lời, nói là đòi tướng quân về làm tướng quốc, đó chỉ là lời nói dối tướng quân đó mà

thôi!



Lý Mục tức giận nói rằng:



- Khai trước dèm Liêm Pha, nay lại dèm ta, ta phải đem quân vào triều, trừ bỏ thằng ác ở bên cạnh vua, rồi sẽ chống Tần sau!



Tư Mã Thượng nói:



- Tướng quân làm như thế, người biết cho là trung, người không biết lại

cho là phản, chỉ tổ cho kẻ dèm pha có được cớ nói mình. Với cái tài của

tướng quân, đi đâu chẳng lập được công danh, hà tất phải ở Triệu.



Lý Mục than rằng:



- Ta thường giận Nhạc Nghị, Liêm Pha không trọn đời làm tướng Triệu, không ngờ ngày nay lại đến ta!



Lại nói:



- Triệu Thông không đáng thay ta làm tướng, ta không thể đem tướng ấn trao cho y được



Rồi treo ấn ở trong màn, nữa đêm cải trang làm thường dân trốn đi, muốn

sang Ngụy. Triệu Thông cảm ơn Quách Khai tiến cử, lại giận Lý Mục không

chịu trao tướng ấn cho mình, bèn sai lực sĩ đuổi theo, tìm thấy Lý Mục ở trong một nhà trọ, nhân lúc say trói lại mà chém, rồi đem đầu về dâng.

Tư Mã Thượng không dám về triều phục mệnh, lẻn đem vợ con trốn ra ngoài

bể. Sau khi Triệu Thông đã thay Lý Mục làm tướng, Nhan Tụ được cử làm

phó. Quân đại vốn phục Lý Mục, thấy Lý Mục không có tội gì mà bị hại,

thì căm giận không xiết, trong một đêm cùng nhau bỏ trốn hết cả, Triệu

Thông không thể ngăn được. Quân Tần nghe tin Lý Mục chết đều uống rượu

mừng. Vương Tiễn, Dương Đoan Hòa hai đạo quân lập tức cùng tiến đánh,

Triệu Thông vội đem quân nghênh địch, nhưng bị quân Tần đánh chẹn giữa,

đầu đuôi không cứu nhau được, Triệu Thông thua chạy, bị Vương Tiễn đón

đường giết chết, còn Nhan Tụ thu nhặt tàn binh chạy về Hàm đan. Quân Tần đuổi thẳng vào đến nơi, bổ vây bốn mặt. Vua Tần nghe hai đạo quân đều

đắc thắng, bèn sai nội sử Đằng dời quân sang nhận đát Hàn. Vua Hàn là An sợ quá, dâng hết cả các thành, xin làm tôi nước Tần. Tần bèn lấy đất


- Quang nghĩ thái tử có lời dặn riêng, muốn tỏ với thái tử là giữ kín chuyện không nói với ai, nên đã tự đâm cổ chết rồi.



Thái tử vỗ ngực thương khóc nói rằng:



- Điền tiên sinh này vì Đan mà chết, há chẳng oan lắm thay!



Hồi lâu mới gạt nước mắt, mời Kinh Ka ngồi lên trên, rồi nói rằng:



- Điền tiên sinh có long yêu mà cho tôi được gặc Kinh Khanh, tôi xem đó

là cái phúc từ trên trời xuống, vậy xin Kinh Khah chỉ giáo cho.



Kinh Kha nói:



- Thái tử có việc lo về nước Tần?



Đan nói:



- Tần ví như hùm sói, ăn nuốt chư hầu, không lấy được hết đất htiên hạ,

thì không chịu thôi. Nay đã diệt được hai nước Hàn, Triệu rồi, tất sẽ

đén lượt nước Yên. Vì thế nên Đan này ngày đêm lo nghĩ, ăn không ngon

ngủ không yên.



Kinh Kha nói:



- Thái tử muốn đem quân cùng Tần quyết được thua, hay có kế gì khác



Thái tử Đan nói:



Yên là nước nhỏ, lại thường bị nạn binh lửa, nay công tử Gia nước Triệu

tự lập làm vua nước Đại, muốn cùng Yên hợp quân chống Tần. Đan này chỉ e đem hết cả quân trong nước, cũng không đương nổi một viên tướng Tần. Mà dù có vua Đại phụ them vào cũng chưa thấy mạnh them được bao nhiêu.

Ngụy và Tề thì vốn đi với Tần, mà Sở thì lại ở xa, chư hầu đều sợ Tần

mạnh, không ai dám hợp tung nữa. Đan này trộ nghĩ một kế, là nếu được

một tay dũng sĩ, giả sang xứ Tần, lấy lợi mà dụ, vua Tần tham lợi, tất

cho đén gần, nhân dịp đó sấn vào mà uy hiếp, bắt trả lại những đất đã

lấn của chư hầu, như Tào Mạt đời Tề Hoàn Công ngày xưa, nếu không thì sẽ đâm chết. Lúc ấy những đại tướng cầm binh quyền không ai chịu ai, vua

chết nước loạn, trên dưới ngờ nhau, bấy giờ ta sẽ liên hợp Sở, Ngụy cùng lập con cháu Hàn, Triệu mà hợp sức phá Tần. Đó là lúc kiền khôn tái

tạo, xin ngài lưu ý cho.



Kinh Kha ngẩm nghĩ hồi lâu rồi thưa rằng:



- Tôi e tài hèn sức kếm không làm nổi việc ấy!



Thái tử Đan dập đầu cố xin rằng:



- Biết tấm lòng cao nghĩa của ngài, Đan này dem sinh mệnh mà gửi vào tay ngài đó, xin chớ chối từ!



Kinh Kha lại hai ba lần từ chối rồi mới nhận lời. Thái tử Đan liền tôn

Kinh Kha làm thượng khanh, xây một tòa quán ở ngay bên hữu tòa quán của

Phàn Ô Kỳ, gọi là Kinh quán để Kinh Kha ở. Thái tử Đan ngày ngày đến

thăm, cung phụng cổ bàn rất hậu, lại hiến xe ngựa và gái đẹp, tùy sở

thích của Kinh Kha. Một hôm Kinh Kha cùng thái tử đi chơi đông cung,

Kinh Kha thấy dưới ao có con rùa lớn nổi lên, toan nhặt viên ngói để

ném, thái tử Đan liền đưa thoi vàng thay hòn ngói để Kinh Kha ném rùa.

Lại một hôm cùng thi cưởi ngựa, thái tử có con ngựa quí ngày đi ngàn

dặm, Kha bỗng nói gan ngựa ăn ngon lắm; lát sau thấy nhà bếp đem món gan ngựa đến, tức là gan con ngựa quí của thái tử. Đan lại giới thiệu Phàn Ô Kỳ với Kinh Kha, rồi làm tiệc đãi hai người ở Hoa Dương đài, cho một mỹ nhân yêu quí của mình ra mời rượu, lại sai mỹ nhân gãy đàn làm vui.

Kinh Kha thấy hai tay mỹ nhân trắng muốt như ngọc , khen rằng:



- Hai tay đẹp quá!



Tiệc tan, Đan sai nội thị lấy mmâm ngọc đem phẩm vật biếu Kinh Kha. Kha

mở ra xem thì là cái bàn tay mỹ nhân vừa rồi, thái tử cho chặt đi dâng

Kha để tỏ cho Kha biết là thái tử không tiếc Kha cái gì cả. Kha than

rằng:



- Thái tử đãi Kha này hậu đến thế ư? Kha này xin đem cái chết để báo lại.