Đông Chu Liệt Quốc

Tấn Huệ công bị giam ở Linh Đài sơn, vẫn tưởng rằng Mục Cơ thù oán mình, không biết những việc Mục Cơ lập kế để xin hộ, liền bảo Hàn Giản rằng :



- Ngày trước tiên quân ta nếu biết nghe lời Sử Tô không kết than với Tần thì không đến nỗi có việc này !



Hàn Giản nói :



Có phải là lỗi tại tiên quân kết thân với Tần đâu ! Nếu Tần

không nghĩ tình thân thuộc thì sao chúa công được về nước. Tần đã giúp

cho chúa công về, mà lại đem quân sang đánh, để gây sự thù oán, thì Tần

có muốn đâu thế, chúa công nên nghĩ lại:



Huệ công nín lặng. Chẳng bao lâu, Tần Mục công sai công tôn Chi đến Linh Đài sơn bảo Huệ công rằng :



Các quan nước tôi, ai cũng căm giận nhà vua, nhưng chúa công tôi nể lời phu nhân mà không dám dứt tình. Ngày trước nhà vua có hẹn với

chúa công tôi xin nộp năm thânh, nay nhà vua nên nộp ngay đi, rồi sai

thế tử Ngữ sang Tần làm con tin, thì chúa công tôi sẽ cho nhà vua về

nước.



Bấy giờ Tấn Huệ công mới biết Mục Cơ có lòng thương mình mà xin

hộ, nên xấu hổ không biết dường nào, liền sai quan đại phu là Khước

Khuất về nước Tấn bảo Lã Di Xanh lo việc nộp đất và đem thế tử Ngữ sang. Lã Di Xanh đem địa đồ và những sổ sách đinh điền trong năm thành sang

dâng nộp Tần Mục công. Tần Mục công hỏi :



- Sao còn thế tử Ngữ chưa thấy đến ?



Lã Di Xanh nói :



Bởi nay trong nước không được yên, vậy nên thế tử tôi còn phải ở lại, chờ khi chúa công tôi về thì sẽ cho thế tử sang.



Mục Công hỏi :



vì cớ gì mà nướcTấn không được yên?.



Lã Di Xanh nói :



- Trong nước tôi ngày nay chia thành ra hai phái : phái quân tử

thì tự nhận lỗi mình, mà biết cám ơn quý quốc ; còn phái tiểu nhân thì

không tự xét lỗi tnình, mà đem lòng thù oán quý quốc, bởi thế thành ra

không đưọt yên.



Mục Công nói :



- Người nước Tãn có còn mong cho vua trở về hay không ?



Lã Di Xanh nói :



Phái quân tử thì chắc thế nào chúa công tôi cũng được về nên

muốn đưa thế tử sang để giảng hòa với quý quốc còn phải tiểu nhân thì

chãc là chúa công tôi không về được, nếu muốn tôn lập thế tử để chống

với quý quốc. Cứ như tôi nghĩ thì quý quốc bắt được chúa công tôi, cũng

đã đủ lập uy mà tha chúa công tôi lại càng tỏ được lòng nhân đức. Vừa có uy, vừa có đức, ấy là cái sự nghiệp cúa một bậc bá



chủ đấy ! Nếu ngảy nay quý quốc không tha chúa công tôi thì chỉ

làm cho phái quân tử đau lòng và phái tiểu nhân căm giận, phỏng có ích

gì cho quý quốc ? Tôi dám chắc quý quốc không khi nào chịu bỏ cái sự

nghiệp bá chủ ấy !



Mục Công cười mà nói rằng :



- Nhà ngươì nol cũng hợp ý ta lắm !



Nói xong, liền sai Mạnh Minh (con Bách Lý Hề) đi nhận lấy địa

giới năm thành và đặt quan trấn thủ. Lại sai công tôn Chi đem quân cùng

với Lã Di xanh đưa Tấn Huệ công vễ nước. Các quan đại phu nước Tấo. bị

bắt từ trước cũng đều theo về cả, chỉ có Quắc ốm chết ở nước Tần.



Nga Tích nghe tin Tấn Huệ công sắp về, bảo Khánh Trịnh rằng :



- Ngày trước nhà ngươi gọi Hàn Giản đi cứu chúa cồng, khiến chúa công. bị bắt, nay chúa công đưọc về, nhà ngươi tất phái tội âu là nhà

ngươi liệu mà trốn sang nước khác thì hơn.



Khánh Trinh nói :



-Cứ theo binh pháp nói thì làm tướng đem quân đi đánh giặc mà bị thua, cũng còn đáng tội chết, huống chi ta làm cho chúa công bị bắt thì tội to biết dường nào ! Nếu chúa công không về, ta cũng định đem gia

quyến sang nước Tần xin chịu chết. Nay chúa công được về thì ta để cho

chúa công trị tội ta mà làm gương cho kẻ khác, chứ việc gì phải trốn.



Nga Tích nghe nói, thương mà thở dài. Huệ công về gần đến đất

Giáng thì thế tử Ngữ đem các quan ra nghênh tiếp. Huệ Công trông thấy

Khánh Trịnh, có ý tức giận mà hỏi rằng :



Nhà ngươi còn mặt mũi nào trông thấy ta nữa !



Khánh Trịnh nói :



- Lần trước chúa công biết theo lời tôi mà báo ơn nước Tần thì

nước Tần tất không sang đánh ; lần thứ hai biết theo lời tôi mà giảng


- Tôi chỉ mong công tử về được nước Tấn, ấy là trọn cái đạo thần tử của tôi, khi nào dám mong được đền ơn.



Được một lúc, Tnệu Thôi đến, mọi người xúm lại hỏi :



Vì cớ gì mà đi chậm như vậy ?



Triệu Thôi nói :



- Tôi bị gai đâm vào chân, không thể đi nhanh được.



Nói xong, liền mở tráp ra, đem hồ cháo dâng lên Trùng Nhĩ.



Trùng Nhĩ nói :



Nhà ngươi không biết đói hay sao mà lại không ăn hồ cháo này ?



Triệu Thôi nói :



- Tôi đâu đói, nhưng khi nào dám quên công tử mà ăn một mình.



Hồ Mao ngảnh lại, nói bỡn Ngụy Thù rằng :



- Giả sử hồ cháo này vào tay anh thì anh đâ tiêu hóa nó hết rồi? !



Ngụy Thù có ý hổ thẹn. Trùng Nhĩ cầm hồ cháo ấy đưa cho Triệu

Thôi, Triệu Thôi đem hòa thêm nước lã vào rồi đun sôi lên, chia cho tất

cả mọi người.



Trùng Nhĩ đến nước Tề, Tề Hoàn công vốn biết tiếng Trùng Nhĩ là

người hiền, liền sai người ra mời vào nhà công quán, bày tiệc thết đãi

Trong khi ăn tiệc, Tề Hoàn công hỏi Trùng Nhĩ rằng :



- Công tử có đem nội quyến đi không ?



Trùng Nhĩ nói :



- Cái thân đi trốn tránh này một mình còn chẳng kham nổi, dám đâu đem cả gia quyến đi.



Tề Hoàn công cười mà bảo rằng :



- Tôi quen tính hễ đêm nằm ngủ một mình thì lấy làm khó chịu,

coi dài như một năm. Nay công tử đi thế này mà không có người nâng khăn

sửa túi, tôi lấy làm buồn cho công tử lắm !



Nói xong, liền chọn một người con gái đẹp ở trong họ gả cho

Trùng Nhĩ, lại tặng cho hai mươi cỗ ngựa. Từ bấy giờ những người theo

hầu Trùng Nhĩ đều có xe ngựa đi cả. Tề Hoàn công lại sai người đưa cấp

các đồ lương thực. Trùng Nhĩ bằng lòng mà than rằng :



Trước ta vẫn nghe nói Tề Hoàn công là người biết trọng đãi kẻ

hiền sĩ, nay quả nhiên như vậy ? Người ấy làm nên việc bá chủ, cũng là

phải lắm ?



Tề Hoàn công từ khi giao quyền chình cho Bão Thúc Nha, lại theo

lời Quản Di Ngô đuổi bỏ Thụ Điêu, Dịch Nha và Khai Phương, thì ăn không

được ngon, ngủ không được yên, trông mặt lúc nào cũng buồn bã. Trưởng Vệ Cơ nói với Tề Hoàn công rằng :



- Chúa công đuổi Thụ Điêu, Dịch Nha và Khai Phương đi mà chính

trị trong nước chẳng thấy hơn được cái gì ! Thiếp thấy dung nhan chúa

công mỗi ngày một giảm, chắc rằng những người hầu hạ xung quanh có nhiều điều không vừa ý, sao chúa cồng chẳng cho triệu mấy người cũ về ?



Tề Hoàn công nói :



- Ta cũng nhớ mấy người ấy lắm, nhưng đã đuổi đi mà lại triệu về thì sợ mất lòng Bảo Thúc Nha chăng ?



Trưởng Vệ Cơ nói :



- Đến Bảo Thúc Nha cũng cần phải có người hầu, nay chúa công già rồi, tội gì mà khổ thân ? Chúa công cứ mượn cớ không có người nấu ăn mà triệu Dịch Nha về thì tự khắc Thụ Điêu và Khai Phương không phải triệu, họ cũng về cả.



Tề Hoàn công nghe theo, sai người triệu Dịch Nha về để nấu ăn.



Bão Thúc Nha can rằng :



Chúa công quên mất lời của Trọng phụ rồi hay sao ?



Tề Hoàn công nói :



- Ba người ấy có ích cho ta mà không làm hại gì đến nước, lời nói của Trọng phụ ngày xưa cũng khắc nghiệt quá ?



Nói xong, liền không nghe lời Bão Thúc Nha, lại triệu cả Thụ

Điêu và Khai Phương về nữa. Dịch Nha, Thu Điêu và Khai Phương đều được

phục chức như cũ, lại ngày đêm hầu hạ Tề Hoàn công. Bảo Thúc Nha tức

giận, thành ra ốm nặng, uất ức mà chết. Từ bấy giờ nước Tề lại sinh ra

biến loạn.