Đông Chu Liệt Quốc

Trọng Toại cùng với Thúc Tôn Ðắc Thần sang nước Tề để mừng vua mới và tạ ơn nước Tề đã sai sứ sang viến tang.Tề Huệ công mời ăn tiệc, nhân hỏi

Trọng Toại và Thúc Tôn Ðắc Thần rằng:



- Chảng hay vua mới nước Lỗ sao lại đặt tên là Ác?Thế gian thiếu gì tên

đẹp mà lại dùng cái chữ xấu xí ấy?



Trọng Toại nói:



- Tiên sinh

tôi lúc mới sinh thế tử Ác, có sai quan thái sứ bói xem tốt xấu thế nào, quan thái

sứ bảo rằng cứ theo số tất phải chịu ác tử không được hưởng lộc, vậy nên tiên

quân tôi mới đem chữ "Ác" đặt tên để trấn yểm đi.Chỉ vì Ác là con đích mà phải

lập làm thế tử chứ tiên quân tôi vẫn không có lòng yêu, tiên quân tôi chỉ yêu

người con hơn tuổi nhất là công tử Oa.Công tử Oa tính nết hiền hậu, biết kính

trọng các quan đại thần, người trong nước ai cũng muốn tôn làm vua.



Tề

Huệ công nói:



- Ðời xưa cũng có phép được lập người con hơn tuổi, huống

chi lại là con yêu.



Thúc Tôn Ðắc Thần nói:



- Nước Lỗ tôi vẫn quen

lệ lập đích tử, khi nào không có đích tử mới lập người con hơn tuổi, bởi vậy tiên

quân tôi bỏ công tử Oa mà lập công tử Ác, người trong nước chẳng ai thuận cả.Nếu

quý quốc có lòng vì nước tôi đối lập vua hiền thì công tử Oa xin cùng với quý

quốc kết làm hôn nhân, rồi dốc một lòng mà thần phục quý qốc.



Tề Huệ công

rất bằng lòng mà nói rằng:



- Nếu đại phu giúp ở bên trong thì tôi đây

cũng xin tuân mệnh.



Trọng Toại cùng với Thúc Tôn Ðắc Thần quệt máu ăn

thề và lập tờ hôn ước.Tề Huệ công thuận cho.Bọn Trọng Toại về đến nước Lỗ, bảo

Quý Tôn Hàng Phủ rằng:



- Ngày nay sự nghiệp bá chủ của nước Tấn đã suy

kém rồi, nước TỀ sắp lại cường thịnh.Nước Tề muốn đem đích nữ gã cho công tử

Oa, như vậy thì nước ta lại càng thêm vây cánh.



Quý Tôn Hàng Phủ nói:



- Chúa công bây giờ là cháu gọi vua Tề bằng cậu, vua Tề có con gái, sao

không gả cho chúa công mà lại gả cho công tử Oa?



Trọng Toại nói:



- Vua Tề nghe nói công tử Oa là người hiền, muốn kết thân với công tử

Oa, nhận làm rễ, còn như bà phu nhân Khương thị là con Tề Chiêu công mà các con Tề

Hoàn công thì coi nhau như cừu địch, vậy nên bốn đời vua Tề đều là em lên thay

anh, người ta đã chẳng nghĩ gì đến anh, đâu lại còn nghĩ gì đến cháu.



Quý

Tôn Hàng Phủ nín lặng, khi ra về thở dài mà than rằng:



- Ðông Môn thị đã

có ý khác rồi !



Nói xong, liền mật báo với Thúc Trọng Bành Sinh, Thúc

Trọng Bành Sinh nói:



- Ngôi vua đã định rồi, ai còn dám có ý khác !



Thúc Trọng Bành Sinh cũng chẳng nghĩ gì đến nữa.Trọng oại cùng với Kính

Doanh bàn mưu đem bọn dũng sĩ phục ở trong chuồng ngựa, sai người báo là ngựa mới

đẻ con đẹp lắm.Kính Doanh báo công tử Oa cùng với vua Lỗ (tức là công tử Ác) và

công tử Thị thân hành ra chuồng ngựa để xem.Bọn dũng sĩ đổ ra, cầm côn gỗ đánh

chết vua LỖ lại giết chết cả công tử Thị nữa.Trọng Toại nói:



- Quan Thái

phó là Thúc Trọng Bành Sinh hãy còn, nếu chưa trừ bỏ được người ấy thì tất không

xong việc.



Trọng Toại liền sai nội thị giả cách phụng mệnh vua Lỗ đến

triệu Thúc Trọng Bành Sinh sắp sửa vào cung.Gia Thần là Công Nhiễm Vụ Nhân vẫn

biết chuyện TRọng Toại mật giao với người trong cung mới can Thúc Trọng Bành

Sinh rằng :



- Thái phó chớ vào, vào thì tất chết.



Thúc Trọng Bành

Sinh nói:



- Vua sai người triệu thì dẫu chết ta cũng đành lòng!



Công Nhiễm Vụ Nhân nói:



- Nếu vua triệu thật quan thái phó không

chết, chỉ e rằng không phải vua triệu thì ngài sẽ chết uổng mà thôi.



Thúc

Trọng Bành Sinh không nghe.Công Nhiễm Vụ Nhân nắm lấy vạt áo mà khóc.Thúc Trọng

Bành Sinh dứt vạt áo, rồi đi thẳng vào cung, đến nơi không thấy vua Lỗ đâu cả, mới

hỏi các nội thị.Các nội thị nói:



- Chúa công đi ra chuồng ngựa, để xem

ngựa mới đẻ.



Các nội thị liền đưa Thúc Trọng Bành Sinh đi ra chuồng

ngựa.Bọn dũng sĩ lại đổ ra giết chết Thúc Trọng Bành Sinh, rồi đem thi thể chôn ở

trong đống phân ngựa.Rồi Kính Doanh sai người bảo Khương thị rằng:



- Chúa

công cùng công tử Thị đều bị ngựa đá chết rồi.



Khương thị khóa òa, rồi đi

ra chuồng ngựa để xem.Khi Khương thị đến chuồng ngựa thì thi thể vua Lỗ và công

tử Thị đã được đưa ra ngoài cung môn.Quý Tôn Hàng Phủ nghe tin, biết ngay là do

mưu kế của Trọng Toại, không dám nói ra, lại bảo riêng TRọng Toại rằng:



- Nhà ngươi hiểm độc quá, ta nghĩ không đang tâm!



Trọng Toại nói:



- Ðấy là mưu của Kính Doanh, chứ ta có dự đâu đến.



Quý Tôn Hàng

Phủ nói:



- Giả sử nước Tấn đem quâ, đến hỏi tội thì ta biết nói ra thế

nào?



Trọng Toại nói:



- Xem việc nước Tề và nước Tống trước thì đủ

biết, người ta giết ua lớn mà chẳng ai hỏi tội, huống chi ta giết chết hai đứa trẻ

con ấy, có lo ngại gì !



Quý Tôn Hàng Phủ ôm lấy thi thể vua Lỗ mà khóc,

đến nổi khàn cả tiếng.Trọng Toại nói:



- Quan đại thần nên phải bàn việc

lớn trong nước, sao lại bắt chước thói đàn bà !



Quý Tôn Hàng Phủ mới gạt

nước mắt không khóc nữa.Thúc Tôn Ðắc Thần đến, hỏi anh mình là Thúc Trọng Bành

Sinh ở đâu.



Trọng Toái chối là không biết, Thúc Tôn Ðắc Thần cười mà

rằng:



- Anh ta chết đi làm người trung thần, đó là cái chí của anh ta, can

gì mà phải giấu.



Trọng Toại mới nói thực với Thúc Tôn Ðắc Thần và bảo

với các quan rằng:



- Công việc ngày nay, cần phải lập vua trước đã.Công tử

Oa là người hiền mà lại nhiều tuổi hơn cả các công tử, nên lập lên làm vua.



Các quan đều vân dạ xin theo, rồi cùng tôn lập công tử Oa lên làm vua, tức
- Triệu Thuẫn chuyên quyền, nay ta

phụng nệnh chúa công sai nhà ngươi đến giết đi, nhà ngươi nên phục ở cửa Triệu

Thuẫn, đợi đến đầu canh năm, khi hắn vào triều, thì xông lại mà đâm chết, chớ có làm

hỏng việc!



Thư Nghê vâng mệnh, liền dắt một con dao nhọn đến dinh Triệu

Thuẫn, trông thấy cửa mở toang, xe ngựa đã sắp sẳn ở ngoài cửa.Trên thềm bóng đèn

lờ mờ.Thư Nghê mới lẻn vào núp ở một chỗ tối.Bấy giờ Triệu Thuẫn mũ áo đại

triều, tay cầm cái hốt, nghiêm trang ngồi ở gian giữa, (nguyên là Triệu Thuẫn muốn

vào triều, nhưng còn sớm quá vậy ngồi đấy để đợi cho sáng).Thư Nghê thấy vậy, giật

mình kinh sợ, lui ra ngoài cửa, thở dài mà than rằng:



- Người ta một lòng

cung kính thế kia, tức là trung thần, nếu ta giết người trung thần thì là bất

trung, không giết thì trái mệnh vua, lại là bất tín.Bất trung bất tín thì sống làm

gì nữa !



Thư Nghê bèn đứng giữa cửa nói to rằng :



- Ta là Thư

Nghê đây, thà trái mệnh vua, không nỡ giết người trung thần !Nay ta tự tử mà

chết, nhưng sau này tất chúa công sai người khác đến, tướng quốc phải phòng bị mới

được.



Nói xong, liền đập đầu vàào cây hoè trước cửa, vở óc ra mà

chết.Người nhà Triệu Thuẫn náo động cả lên, bvội vàng vào báo với Triệu

Thuẫn.Viên xa hũu của Triệu Thuẫn là Đề Di Minh nói với Triệu Thuẫn rằng:



- Tướng quốc không nên vào triều vội nếu vào triều thì tôi e có biến.



Triệu Thuẫn nói:



- Chúa công đã hẹn với ta hôm nay vào triều

sớm, nếu ta không vào thì là không biết giữ lễ, còn việc chết sống dã có số

mệnh, ta có lo gì !



Triệu Thuẫn truyền cho người nhà đem Thư Nghê chôn ở

dưới gốc cây hoè rồi lên xe vào triều.Linh công thấy Triệu Thuẫn không chết, liền

hỏi Đồ Ngạn Giả về việc Thư Nghê.Đồ Ngạn Giả nói:



- Thư Nghê đi không

thấy về, có người nói là đập đầu vào cây hoè mà chết, chư rỏ vì cớ gì.



Linh công nói :



- Kế ấy mà không thành thì biết làm thế nào ?



Đồ Ngạn Giả nói :



- Tôi còn có một kế, chắc hẳn thế nào cũng giết

được Triệu Thuẫn.



Linh công nói:



- Kế gì ?



Đồ Ngạn Giả

nói:



- Ngày mai chúa công mời Triệu Thuẫn vào uống rượu ở trong cung, rồi

phục sẵn giáp sĩ ở phía sau tường, đợi khi đang uống rượu dở dang, chúa công giả

cách mượn thanh gươm của Triệu Thuẫn đeo để xem, tất nhiên Triệu Thuẫn phải cởi

gươm mà đưa cho tướng công.Bấy giờ tôi đứng bên, sẽ quát to lên là Triệu Thuẫn

rút gươm, toan sự hại vua, gọi quân sĩ đến cứu giá, quân sĩ sẽ đổ ra bắt mà giết

đi.Như vậy thì người ngoài ai cũng bảo là Triệu Thuẫn làm phản bị giết, chúa công

tránh được cái tiếng giết quan đại thần, chúa công nghĩ sao ?



Linh công

khen phải, rồi theo kế mà làm.Ngày hôm sau, Linh công ra triều, bảo Triệu Thuẫn

rằng:



- Tướng quốc đã hết lòng khuyên bảo ta, nay ta có sửa tiệc rượu ở

trong cung, để tạ ơn tướng quốc.



Nói xong, liền bảo Đổ Ngạn Giả đưa Triệu

Thuẫn vào cung.Viên xa hữu của Triệu Thuẫn là Đế Di Minh theo vào.Khi bước lên

thềm, Đổ Ngạn Giả bảo Đế Di Minh rằng:



- Chúa công cùng với tuớng quốc

uống rượu, người khác không ai được lên thềm cả.



Đế Di Minh liền đứng ở

dưới thềm.Triệu Thuẫn sụp lạy hai lạy, rồi ngồi ở bên hữu Tấn Linh công.Đổ Ngạn

Giả đứng hầu bên tả.Khi uống rượu mới được ba tuần, Linh công bảo Triệu Thuẫn

rằng :



- Ta nghe nói thanh gươm của tướng quốc tốt lắm.Tướng quốc cho ta

xem.



Triệu Thuẫn không biết là kế, toan cởi gươm ra để đưa.Đế Di Minh ở

dưới thềm trông thấy, nói to lên rằng :



- Bề tôi hầu rượu vua, theo lễ

không được uống quá ba chén, cớ sao lại rút gươm ở trước mặt vua như thế ?



Triệu Thuẫn biết ý, liền đứng ngay dậy.Đế Di Minh hầm hầm tức giận, bước

lên thềm vực Triệu Thuẫn xuống.Đổ NGẠN Giả gọi Ngao Nô thả con Linh ngao đuổi

theo, đến gần cửa cung, Đế Di Minh cầm ngay cái dùi đánh con Linh ngao gãy cổ mà

chết.LLinh công giận lắm, truyền cho quân sĩ đổ ra bắt Triệu Thuẫn.Đế Di Minh

đứng chắn ngang lại, để cho Triệu Thuẫn chạy trước.Giáp sĩ tới nơi, Di Minh cự

chiến một hồi, mình mẫy đầy vết thương rồi kiệt sức mà chết.



Triệu Thuẫn

đang chạy, thấy có người đuổi kịp đến nơi, Triệu Thuẫn sợ lắm.Người ấy nói:



- Tướng quốc chớ sợ, tôi đến cứu ngài đây!



Triệu Thuẫn nói:



- Nhà ngươi là ai ?



Người ấy nói:



- Tướng quốc không nhớ

người nằm ở bụi dâu khi xưa hay sao! Linh Triếp tức là tên tôi đó.



Nguyên năm năm về trước, Triệu Thuẫn có đi săn ở Cửu Nguyên Sơn, ngồi nghĩ

trong bụi dâu, trong thấy một người đàn ông nằm lăn dưới đất.Triệu Thuẫn nghi là

thích khách mới sai người bắt.Người ấy đói không trở dậy được, hỏi đến họ tên thì

người ấy nói:



- Tên tôi là Linh Triếp.Tôi sang học ở nước Vệ, đã ba năm

nay, bây giờ trở về, tiền lưng hét cả, không lấy gì mà ăn, nhịn đói đã ba ngày rồi!



Triệu Thuẫn nghe nói thương lắm, sai người mang cho cơm và thịt, Linh

Triếp chia cơm thịt làm hai phần, một nữa bỏ vào giỏ con của mình, còn một nữ để

ăn.



Triệu Thuẫn hỏi:



- Nhà ngươi cất đi một nữa để làm gì ?



Linh Triếp nói:



- Tôi còn mẹ già, hiện ở cửa.Tôi đi vắng đã lâu

ngày, chưa biết mẹ tôi còn hay mất, nay chỉ cách đấy có mấy dặm, may mà mẹ tôi hãy

còn thì tôi xin đem lộc của quan tướng quốc ban cho về dâng mẹ tôi.



Triệu Thuẫn khen là hiếu tử, bảo cư ăn hết đi, rồi lấy cơm và thịt khác để

xếp vào giỏ cho.Linh Triếp lạy tạ rồi đi.Sau Linh Triếp ứng mộ ra lính, lại ở

trong số quân giáp sĩ đuổi bắt Triệu Thuẫn, Linh Triếp nghĩ đến cái ơn Triệu

Thuẫn.Bấy giờ người tùy tùng bỏ chạy tán loạn cả.Linh Triếp ghé lưng cõng Triệu

Thuẫn chạy ra triều môn.Bọn giáp sĩ giết xong Đế Di Minh lại kéo nhau đuổi theo

Triệu Thuẫn.Vừa lúc ấy, thì có Triệu Sóc đem quân đến đón Triệu Thuẫn, tức khắc

vực Triệu Thuẫn lên xe.Triệu Thuẫn vội vàng gọi Linh Triếp bảo cùng lên xe thì

Linh Triếp đã trốn rồi.Bọn giáp sĩ thấy quân Triệu Sóc đông lắm, không đuổi theo

nữa.Triệu Thuẫn bảo Triệu Sóc rằng:



- Nay ta không thể về nhà được ! Một

là ta sang nước Địch, hai là sang nước Tần, phải tìm chỗ để nương thân mới xong.



Bấy giờ hai cha con cùng ra cửa tây, đi về phía

tây.