Đông Chu Liệt Quốc

Phí Vô Cực đem lòng ghen ghét Bá Khước Uyển, mới cùng với Yên Tương Sư

thương nghị, nghĩ ra một kế, nói dối quan lệnh doãn nước Sở là Nang Ngoã rằng :



- Tử Ác (tên tự Bá Khước Uyển) muốn bày tiệc mời ngài, nhờ tôi nói trước để xem ngài có lòng hạ cố đến chăng ?



Nang Ngoã nói :



- Người ta có lòng mời, lẽ nào lại không đi !



Phí Vô Cực lại nói với Bá Khước Uyển rằng :



- Quan lệnh doãn có nói chuyện với tôi, muốn sang chơi uống

rượu ở nhà ngài, chẳng hay ngài có vì quan lệnh doãn mà sửa một tiệc

rượu được không ?



Bá Khước Uyển không biết là mưu, liền đáp lại rằng :



- Tôi phận hèn chức nhỏ, được quan lệnh doãn quá yêu đến, còn

gì vinh hạnh bằng ! Sáng mai tôi xin sửa tiệc để mời quan lệnh doãn, nhờ ngài nói giúp cho.



Phí Vô Cực nói :



- Ngài mời quan lệnh doãn, định dùng thứ gì để kính biếu ?



Bá Khước Uyển nói :



- Tôi không biết quan lệnh doãn ngài thích thứ gì ?



Phí Vô Cực nói :



- Quan lệnh doãn chỉ thích áo giáp và binh khí. Nay thấy các đồ giáp binh ta bắt được của quân Ngô khi trước, ngài được chia một nửa,

cho nên muốn uống rượu ở nhà ngài mà nhân tiện mượn xem các đồ giáp binh ấy. Ngài nên cho đem cả ra đây, để tôi chọn xem những cái nào tốt.



Bá Khước Uyển sai đem các đồ giáp binh ra cho Phí Vô Cực xem.

Phí Vô Cực chọn những cái tốt nhất, cả thảy được năm mươi chiếc, rồi bảo Bá Khước Uyển rằng :



- Thôi thế cũng là đủ ! ngài cho bày cả ở phía trong cửa, rồi

che màn đi, hễ quan lệnh doãn hỏi đến thì mang ra mà dâng, tất nhiên

quan lệnh doãn lấy làm quí báu; còn các thứ khác thì quan lệnh doãn

không thích gì cả.



Bá Khước Uyển tin là thực, mới mắc màn ở phía trong cửa, bày

các đồ giáp binh, rồi nhờ Phí Vô Cực đi mời Nang Ngoã. Khi Nang Ngoã sắp đi, Phí Vô Cực lại nói với Nam Ngoã rằng :



- Lòng người ta không biết đâu mà lường ! Tôi xin sang trước để dò xét xem tình ý thế nào rồi ngài hãy sang.



Phí Vô Cực đi một lúc, chạy hộc trở về, vừa nói vừa thở mà bảo Nang Ngoã rằng :



- Xuýt nữa thì tôi làm hại quan lệnh doãn! Tử Ác mời ngài hôm

nay, không phải là lòng tử tế, tất có ý muốn hại ngài. Tôi trông thấy

trong màn ở phía bên cửa, có bày các đồ giáp binh. Ngài vô ý mà sang hôm nay, tất nhiên bị hại.



Nang Ngoã nói :



- Ta cùng Tử Ác không có hiềm khích gì, làm sao lại thế ?



Phí Vô Cực nói :



- Kẻ kia cậy được đại vương yêu, muốn thay ngài làm lệnh doãn.

Và tôi nghe Tử Ác âm mưu với nước Ngô. Khi quân ta sang cứu ấp Tiềm, các tướng quân nước Ngô có loạn, đem quân sang đánh; Tử Ác ăn tiền của nước Ngô, cho là việc bất nghĩa, rồi bắt quan tả tư mã (tức là Thẩm Doãn

Thư) phải rút quân về. Ngày trước nước Ngô nhân nước ta có loạn mà sang

đánh, chính là một dịp báo thù, nếu không ăn tiền của Ngô, sao lại chịu

rút quân ? Tử Ác mà đắc chí thì nước Sở nguy mất !



Nang Ngoã còn chưa tin, lại sai người khác đi xem. Khi về đều

nói trong màn ở phía bên cửa nhà Bá Khước Uyển quả có giáp binh thật.

Nang Ngoã nổi giận, liền sai người triệu Yên Tương Sư đến, nói cho biết

việc Bá Khước Uyển cùng với Dương Lập Trung, Dương Hoàn và Dương Đà đồng mưu với nhau đã lâu, vẫn muốn cầm quyền chính nước Sở.



Nang Ngoã nói :



- Nó là một đứa thất phu ở nước khác đến (Bá Khước Uyển là con

Bá Châu Lê. Bá Châu Lê vốn trước là quan nước Tấn sang đầu nước Sở), mà

lại dám làm loạn, ta quyết đâm chết mới nghe.



Nang Ngoã liền tâu với Chiêu vương, sai Yên Tương Sư đem quân

đến bắt Bá Khước Uyển. Bá Khước Uyển biết là mắc lừa Phí Vô Cực, bèn đâm cổ mà chết. Con Bá Khước Uyển là Bá hi sợ hãi bỏ trốn. Nang Ngoã truyền đốt nhà Bá Khước Uyển. Người trong thành không ai chịu đốt. Nang Ngoã

càng giận lắm, liền hạ lệnh rằng :



- Ai không chịu đốt nhà Bá Khước Uyển thì cùng bắt tội.



Người trong thành ai cũng biết Bá Khước Uyển là người hiền,

nhưng vì có lệnh của Nang Ngoã, đều phải cầm một nắm rơm, ném vào nhà Bá Khước Uyển. Nang Ngoã truyền cho quân sĩ vây kín nhà Bá Khước Uyển. Chỉ trong chốc lát, cả nhà Khước Uyển hoá ra tro cả. Nang Ngoã giết hết vây cánh của Bá Khước Uyển lại bắt cả Dương Lập Trung, Dương Hoàn, và Dương Đà, vu cho tội thông mưu với Ngô, đem giết chết. Người trong nước ai

cũng thương là oan.



Một hôm, Nang Ngoã nhân đêm sáng trăng, trèo lên lầu chơi, nghe văng vẳng bên tai có tiếng hát ở phía ngoài chợ. Bài hát như sau :



“Đừng ai bắt chước Bá Khước Uyển, trung mà bị Oan Tấm thân đã uổng, nắm xương cũng tàn !



Nước Sở không có vua, chỉ có họ Phí và họ Yên !



Quan lệnh doãn khác nào tượng gỗ, bị chúng sai khiến Trời có

thấu chăng ? Báo ứng hiển hiện ! “ Nang Ngoã vội vàng sai người đi dò

xét, xem ai hát thì thấy trong phố xá nhà nào cũng bày đèn hương nghi

ngút để cúng lễ. Hỏi ra mới biết, là dân chúng cúng Bá Khước Uyển, vì

trung mà bị Oan, cầu cho được thấu đến trời. Người nhà về báo với Nang

Ngoã. Nang Ngoã mới vào hỏi các quan trong triều. Bọn công tử Thân đều

nói Bá Khước Uyển không có tư thông với Ngô bao giờ. Nang Ngoã có ý hối. Thẩm Doãn Thư nghe nói người trong nước đều nguyền rủa quan lệnh doãn,

mới bèn vào cung bảo Nang Ngoã rằng :



- Người trong nước ai cũng oán ngài, ngài có biết không ? Phí

Vô Cực là một kẻ dèm pha ở nước Sở này, cùng với Yên Tương Sư kết làm

vây cánh với nhau, lập mưu đuổi Triều Ngô và Sái hầu Chu :



lại xui tiên vương làm những điều càn dỡ, để đến nỗi thế tử Kiến chết tại đất ngoài. Trước hắn đã làm cho cha con Ngũ Xa chết oan, nay

lại làm cho Bá Khước Uyển cùng ba họ Dương đều chết oan cả. Người trong

nước oán hai người ấy đến xương tuỷ, đều đổ lỗi là tại ngài dung túng và ai cũng nguyền rủa ngài. Một mai nước Sở có việc gì thì giặc nổi mặt

ngoài, dân phản mặt trong, tôi lấy làm nguy cho ngài lắm! Chi bằng ngài

trừ lũ ấy đi thì mới yên việc được.



Nang Ngoã sợ hãi, đang ngồi đứng dậy mà bảo Thẩm Doãn Thư rằng :



- Đó thật là điều lỗi của tôi ! Xin quan tư mã giúp tôi một tay để trừ bỏ hai thằng giặc ấy.


- Khánh Ky là người tài trí, vẫn hay chiêu nạp những kẻ vong

mệnh (những người có tội đi trốn) ở bốn phương, thấy nhà ngươi là người

khách ở nước Ngô đến, khi nào lại quá tin mà cho nhà ngươi đến gần ?



Yêu Ly nói :



- Khánh ky đã hay chiêu nạp những kẻ vong mệnh, định mưu hại

nước Ngô, thì tôi xin giả cách làm một người có tội trốn đi. Xin đại

vương hãy giết vợ con tôi, chặt cánh tay phải của tôi. Khánh Ky tất phải tin tôi mà cho đến gần, như thế mới có thể nên việc được !



Hạp Lư ngậm ngùi nói :



- Nhà ngươi không có tội gì, ta nỡ nào làm hại nhà ngươi như thế !



Yêu Ly nói :



- Tôi nghe nói vui vợ con mà không biết hết đạo thờ vua thì

không gọi là trung được; ham cửa nhà mà không biết lo việc giúp vua thì

không gọi là nghĩa được. Nếu tôi được nên danh trung nghĩa thì dẫu chết

sạch cả nhà, cũng được thoa? lòng.



Ngũ Viên đứng bên cạnh, cũng nói với Hạp Lư rằng :



- Yêu Ly vì nước quên nhà, vì chủ quên mình, thế mới thật là

bậc hào kiệt. Khi đã nên việc rồi, đại vương sẽ truy tặng cho vợ con y,

để lưu danh tiếng về sau, thế là được !



Hạp Lư thuận cho. Ngày hôm sau, Ngũ Viên cùng Yêu Ly vào triều. Ngũ Viên xin cử Yêu Ly làm tướng, đem quân đi đánh Sở. Hạp Lư mắng rằng :



- Ta xem sức Yêu Ly, dẫu đánh một đứa trẻ con, cũng vị tất đã

nổi, huống chi là đánh Sở ! Và ngày nay công việc trong nước mới yên, ta không muốn động binh.



Yêu Ly nói :



- Nếu vậy đại vương bất nhân quá! Ngũ Viên giúp đại vương được nước Ngô, mà đại vương khơng báo thù hộ cho Ngũ Viên hay sao?



Hạp Lư nổi giận mắng rằng :



- Nhà ngươi là một đứa gia nhân, biết đâu được việc lớn trong nước, sao lại dám đương triều nói hỗn với ta như vậy!



Nói xong truyền cho lực sĩ bắt Yêu Ly đem chặt một cánh tay

phải đi, rồi giam vào trong ngục. Lại sai người bắt giam cả vợ con Yêu

Ly nữa. Ngũ Viên thở dài mà lui ra. Triều thần đều không biết chủ ý thế

nào cả. Mấy hôm, Ngũ Viên mật truyền cho quân canh ngục phải khoản đãi

Yêu Ly. Yêu Ly thừa cơ lẻn trốn, gặp ai cũng kể những nổi oan khổ, rồi

tìm đến nước Vệ, vào yết kiến công tử Khánh Ky. Khanh Ky nghĩ là nói

dối, không nhận cho theo. Yêu Ly cởi áo ra cho Khánh Ky xem. Khánh Ky

trông thấy cụt một cánh tay phải, mới tin là thực, liền hỏi rằng :



- Vua Ngô đã giết vợ con nhà ngươi, chặt cánh tay nhà ngươi, may nhà ngươi định theo ta làm gì?



Yêu Ly nói :



- Tôi nghe nói vua Ngô giết thân phụ công tử mà cướp mất ngôi

vua, nay công tử kết liên với chư hầu, định về đánh báo thù, vậy tôi đem cái thân sống thừa này đến theo công tử, tôi đã biết rõ hết tình hình

nước Ngô; với cái tài của công tử mà công tử lại dùng tôi làm hướng đạo

thì chắc có thể về nước được. Công tử báo thù cho thân phụ, tôi cũng báo thù cho vợ con tôi.



Khánh Ky nghe nói, vẫn chưa lấy làm tin lắm. Được ít lâu, có

người tâm phúc của Khánh Ky đi thăm ở nước Ngô về, đem việc vợ con Yêu

Ly bị đốt ở giữa chợ, thuật lại cho Khánh Ky nghe. Khánh Ky mới thực

lòng tin dùng Yêu Ly, hỏi Yêu Ly rằng :



- Ta nghe nói vua Ngô dùng Ngũ Viên và Bá Hi làm mưu chủ, luyện binh tuyển tướng, trong nước cường thịnh lắm, mà ta thì quân ít sức

yếu, làm thế nào mà bảo thủ được ?



Yêu Ly nói :



- Bá Hi là đồ vô mưu, không lo gì người ấy; chỉ có một mình Ngũ Viên là trí dũng kiêm toàn, nhưng nay cũng đã có hiềm khích với vua Ngô rồi.



Khánh Ky nói :



- Ngũ Viên là ân nhân của vua Ngô, nay vua tôi nước Ngô đang tương đắc với nhau, sao bảo là có hiềm khích ?



Yêu Ly nói :



- Công tử mới biết một mà chưa biết hai. Ngũ Viên sở dĩ tận

trung với vua Ngô là muốn mượn quân để đánh Sở mà báo thù cho cha anh,

nay Sở Bình vương đã chết, Phí Vô Cực cũng chết, mà vua Ngô thì an hưởng phú quí, chẳng nghĩ đến việc báo thù cho Ngũ Viên. Tôi vì cớ nói giúp

cho Ngũ Viên mà bị vua Ngô làm hại, tôi chắc rằng trong lòng Ngũ Viên

cũng oán vua Ngô lắm ! Tôi trốn thoát được, cũng là nhờ cái công chu

toàn của Ngũ Viên đó! Ngũ Viên có dặn tôi rằng :



“Đi chuyến này, thử dò xem ý công tử thế nào, nếu công tử chịu

vì tôi báo thù thì tôi xin làm nội ứng cho công tử, để chuộc lại cái tội đồng mưu với vua Ngô năm xưa!” Nếu công tử không nhân dịp này đem quân

về đánh, lại để cho vua tôi hắn lại liên hợp với nhau thì tôi dám nói

quyết rằng cái thù của công tử và của tôi, chẳng còn ngày nào báo được.



Yêu Ly nói xong, khóc rầm lên rồi toan đập đầu vào vách mà chết. Khánh Ky vội vàng ôm lại mà bảo rằng :



- Khoan đã ! Ta xin theo lời nhà ngươi. Ta xin theo lời nhà ngươi!



Nói xong liền đem Yêu Ly về Ngãi Thành, dùng làm tâm phúc, sai

luyện tập quân sĩ và sửa sang thuyền bè, định trong ba tháng nữa thì

theo dòng sông mà tiến sang đánh quân Ngô. Khánh Ky và Yêu Ly cùng ngồi

một thuyền. Khi đi đến giữa dòng, thuyền sau còn đi cách xa, Yêu Ly bèn

nói với Khánh Ky rằng :



- Công tử nên ngồi lên mũi thuyền để ra lệnh cho quân sĩ.



Khánh Ky lên ngồi ở mũi thuyền. Yêu Ly chỉ còn một tay, cầm cái giáo ngắn đứng hầu. Bỗng giữa sông nổi lên một trận gió. Yêu Ly quay

mình đứng về đầu gió, mượn sức gió thổi, cầm giáo đâm suốt vào bụng

Khánh Ky, ngọn giáo thò ra phía sau lưng. Khánh Ky xách ngược Yêu Ly

lên, dìm đầu xuống nước ba lần, rồi lại ẵm lên để lên trên đầu gối cúi

nhìn mà cười, và bảo rằng :



- Thiên hạ lại còn có kẻ dũng sĩ này dám cả gan đâm ta ! Quân sĩ toan xúm lại để đâm Yêu Ly, Khánh Ky gạt đi mà bảo rằng :



- Người này là dũng sĩ! Chớ nên trong một ngày để chết hai dũng sĩ của thiên hạ. Đừng giết hắn làm gì, nên tha cho hắn về Ngô để tỏ

lòng trung của hắn!



Khánh Ky đẩy Yêu Ly xuống dưới chân, rồi giơ tay rút ngọn giáo ra. Máu chảy như xối, Khánh Ky chết.