Động Đình Hồ Ngoại Sử

Đào Kỳ đã có chủ trương trước, đi đâu chàng cũng thi ân bố đức cho dân,

để gây tiếng tăm cho đất Lĩnh-nam. Đạo quân của chàng có 15 vạn, bây giờ thêm quân Thục đầu hàng nữa thành 20 vạn. Chàng tuyển nhân sĩ địa

phương có tài có đức bổ làm huyện-úy, huyện-lệnh. Tính từ hôm rời

Quế-lâm đến giờ, mới gần một tháng mà chàng đã chiếm được suốt một giải

Tây-nam Ích-châu. Nhờ anh em họ Vương, chàng biết hét quân tình đất

Thục. Chàng cử Vương Lộc đi với Nguyễn Nhân dò thám tin tức đạo quân

Kim-sơn của Đinh Công-Thắng và Triệu Anh-Vũ.



Theo đề nghị của Vương Phúc, chàng dời tổng hành dinh lên Tây-xương, uy

hiếp thành Việt-tây. Hôm qua thám mã về báo cho biết: Tại Thành-đô biết

tin mất năm quận phía Nam bối rối vô cùng. Công-tôn Thuật ra lệnh cho

con rể là Phan Hào giữ vững thành không được giao chiến. Vì vậy các

thành Việt-tây, Mỹ-cơ không mở cửa, không biết tình hình bên trong như

thế nào.



Hôm sau có tin Nam-hải nữ hiệp di bản doanh tới nơi. Đào Kỳ vội vàng

cùng Thiều-Hoa ra ngoài đón. Nam-hải nữ hiệp nhìn chàng cười:



– Ta để hậu cứ cho Lương Hồng-Châu với Lê Ngọc Trinh coi. Ta vào đây trấn thủ phía sau để cháu tiến vào Thành-đô.



Thiều-Hoa giới thiệu anh em họ Vương với Nam-hải nữ hiệp. Bà cầm tay ba người nói:



– Ta không bảo cháu hàng Hán là đi vào con đường tốt. Nhưng ta thấy cháu có con mắt tinh đời giữa trận tiền kết bạn với Đào Kỳ, Thiều-Hoa mới là khí phách đại trượng phu. Ta nghe nói nội công của cháu âm dương điều

hòa hơi giống nội công của ta. Vậy cháu thử đánh một chưởng để ta so

sánh với võ công Sài-sơn xem thế nào.



Vương Phúc thấy Đào Kỳ cung kính một thiếu phụ trên 50 tuổi, dáng người

mảnh khảnh, đẹp đẽ, thì cũng kính cẩn theo. Nhưng chàng không tin võ

công bà ta bằng mình. Bà còn bảo chàng phóng chưởng để khảo hạch võ công mình. Lòng tự ái nổi dậy, chàng hít một hơi phóng một chiêu đánh vào

người bà. Chàng sợ làm bà bị thương e Đào Kỳ buồn, nên chỉ phát có năm

thành công lực. Nam-hải nữ hiệp đưa tay đỡ nhẹ nhàng. Bộp một cái,

chưởng của Vương Phúc biến mất tăm mất tích. Hổ thẹn quá, chàng vận đủ

mười thành công lực, phóng một chiêu cực kỳ vũ bão. Chưởng phong ào ào

chụp vào người bà. Bà nhàn nhã đưa chưởng đỡ. Bộp một cái, chưởng của

chàng lại mất tích lần nữa. Bà nói:



– Giỏi lắm! Chưởng của cháu cương nhu gồm đủ. Với tuổi này trên đời ít người bằng được.



Vương Phúc kinh ngạc, tự an ủi:



– Bà ở vai sư bá Đào Kỳ dĩ nhiên võ công phải cao cường rồi.



Đào Kỳ sai đặt tiệc đãi Nam-hải nữ hiệp. Tiệc nữa chừng, bà nói:



– Vùng Đức-xương gồm các thành Đức-xương, Độ-khẩu, Phổ-dịch, Phổ-khách

và Tây-xương. Trước do Vương Phúc trấn nhậm, bây giờ ta cử Vương Thọ

thống lĩnh. Chức mới của Vương Thọ là Bình-nam đại tướng quân. Cháu được toàn quyền trong vùng. Đợi chiếm xong Việt-tây, ta cử Vương Lộc làm

trấn thủ. Còn Vương Phúc trấn thủ Long-xương. Như vậy nửa Ích-châu thuộc anh em Vương-gia quản lĩnh. Bây giờ chúng ta tiến quân đánh Mỹ-cơ

trước, để bắt tay với Đinh Công-Thắng.



Vương Phúc thiết kế:



– Thành Mỹ-cơ nằm trên đỉnh núi. Phía trước có mười đồn nhỏ đóng bảo vệ. Các đồn nằm cạnh khe núi địa thế hiểm trở. Tướng giữ thành võ công tầm

thường, nhưng mưu trí tuyệt vời, y tên Trần Thanh-Nhiên. Quân mã tổng số độ hơn một vạn. Trong thành lương thực đầy đủ, ăn đến ba năm mới hết.

Chúng ta cần cho người lẻn vào làm nội ứng đánh úp thì mới thành công.



Đào Kỳ chắp tay nói:



– Xin Nam-hải sư bá cùng với sư tỷ Thiều-Hoa ở nhà điều khiển ba quân,

cháu với Vương Phúc, Giao-long nữ thám thính Mỹ-cơ xem sự thể thế nào

đã.



Giao-long nữ thấy việc gì Đào Kỳ cũng gọi mình thì thích lắm bèn lên ngựa cùng đi. Nàng hỏi Vương Phúc:



– Vương đại ca! Hôm trước đại ca kể rằng thân phụ là Nguyên soái của

Ngỗi Hiêu. Công-tôn Thuật cử Triệu Khuôn đi cứu rồi chiếm mất đất, rồi

đoạt quân binh và giết lão bá. Bây giờ đại ca đầu hàng Lĩnh-nam, chúng

tôi sẽ giúp đại ca báo thù.



Vương Phúc chắp tay:



– Đa tạ sư muội trước. Bây giờ tôi đề nghị thế này. Chúng ta giả làm thợ săn đến Mỹ-cơ bắn thú rừng. Đào đại ca và Trần cô nương nói tiếng

Tứ-xuyên không được rõ ràng, không cần lên tiếng, để cho tôi lo liệu mọi việc. Trước khi đến Mỹ-cơ phải qua rừng Kê-sơn, chúng ta vào đó săn

thú, mang ra chợ bán. Ngựa chúng ta cỡi là chiến mã, dễ bị lộ, chúng ta

phải đi bằng ngựa của dân.



Trần Quốc khen ngợi:



– Vương đại-ca quả thực là một tướng giỏi. Giá Công-tôn Thuật không phải là kẻ thù của đại-ca thì chúng tôi khó mà lấy được Độ-khẩu.



Câu nói của nàng đúng với ý nghĩ của Đào Kỳ. Ba người thay quần áo dân,

lên ngựa đi. Trời mùa Đông, rừng núi thê lương hiu quạnh. Đến trưa thì

tới rừng Kê-sơn. Vương Phúc dẫn hai người vào rừng. Chàng chỉ xuống

suối:



– Về mùa này, rừng núi khô, ở đây có con suối thú vật thường đến đây uống nước. Chúng ta chỉ cần đi theo suối là có thú.



Hơn một giờ sau, ba người bắn được nào gà, nào trĩ, nào công hàng chục

con. Đi một giờ nữa, thấy bên kia suối có một con nai mẹ đang uống nước

với nai con. Trần Quốc giương cung định bắn, thì Vương Phúc cản lại:



– Cô nương, nếu cô nương bắn nai mẹ, thì nai con sẽ sống ra sao? Còn bắn chết con thì nai mẹ sẽ đau đớn mà chết. Thôi ta tha cho chúng.



Nguyên Vương Phúc mồ côi mẹ từ thuở còn thơ. Tuy chàng được một

vương-phi của Công-tôn Thuật nuôi dưỡng coi chàng như con đẻ, mà lòng

chàng luôn luôn nghĩ đến mẹ. Trí nhớ chàng trở về tuổi lên ba, không

giúp chàng hình dung được khuôn mặt của mẹ như thế nào. Một mặt nhớ mẹ

thương cha, một mặt chàng giả vờ quên dĩ vãng đi, vì sợ Công-tôn Thuật

khám phá ra. Nay thấy mẹ con đôi nai nhởn nhơ uống nước, động tâm linh,

chàng cản không cho Trần Quốc bắn chúng.



Trần Quốc cảm động:



– Vương đại-ca quả là người nhân từ hiếm có.



Đào Kỳ cũng nói:



– Đất Lĩnh-nam chúng tôi trọng nhất là người đạo đức, rồi mới tới tài.

Bàn về võ công thì sư bá Nam-hải không phải là nhất, nhưng sư bá là

người nhân từ, đạo đức nhất. Vì vậy khắp nơi đều kính trọng ngài. Như

phái Tản-viên võ công cao nhất là Khất đại-phu, Lê Đạo-Sinh. Thế nhưng

đại-phu được kính trọng tuyệt đối vì ngài đạo đức. Dưới ngài có Nhị

Trưng, đạo đức, khiêm tốn, nên chúng tôi kính trọng như bậc trên vậy.

Sau này gặp đội quân Kinh-châu, đại ca sẽ có dịp biết sư tỷ Trưng Nhị.



Vương Phúc nói:



– Từ hôm gặp Đào đại-ca đến giờ, tôi muốn hỏi một câu mà mãi hôm nay mới dám. Đó là tại sao ở Lĩnh-nam có nhiều phụ nữ giỏi như vậy?



Đào Kỳ nhìn Trần Quốc đáp:



– Phụ nữ ở đâu cũng vẫn là phụ nữ. Họ có đủ tính năng như đàn ông con

trai. Tùy theo hoàn cảnh sinh sống, giáo dục, phát triển tài năng của

họ. Lĩnh-nam khác Trung-nguyên. Trung-nguyên ảnh hưởng của Nho-giáo, nào là Nam tại ngoại, nữ tại nội, nào là Nhất nam viết hữu, thập nữ viết

vô. Coi người phụ nữ như đầy tớ, không cho học hành, không cho làm việc

lớn, thành ra họ không có khả năng phát triển. Người phụ nữ sinh ra, đã

nghĩ đến phục tùng chồng, nghĩ đến hầu hạ chồng, nghĩ đến việc chui đầu

vào, chổng đít ra ở bếp... Thông tuệ mòn đi thật đáng tiếc. Còn người

phụ nữ Lĩnh-nam thì ngược lại, khi họ sinh ra đời, họ nghĩ họ cũng làm

được những chuyện như đàn ông, tư tưởng phát triển mạnh. Chính phu nhân

của tôi hiện là đệ nhất quân sư của Lĩnh-nam vương. Sư tỷ của tôi đường

đường là Lĩnh-nam vương phi cao quý biết mấy, nhưng vẫn làm đại tướng

xuất trận.



Bỗng Vương Phúc chỉ xuống suối:



– Kìa! Con gấu đen đang bơi. Nếu bắt sống thì bán được nhiều tiền lắm. Vùng này ít ai bẫy được gấu.



Trần Quốc cười khúc khích vẫy tay làm hiệu :



– Để tôi bắt sống !



Nói rồi nàng nhảy ùm xuống suối lặn mất. Con gấu vẫn bơi đằng xa có ngờ

đâu Trần Quốc lặn dưới lòng suối bắt nó. Vèo một tiếng, sợi dây từ dưới

nước vọt lên không, bay đến chụp vào cổ gấu. Con gấu thụp xuống suối lặn mất, sợi dây chụp vào khoảng không. Một khắc sau, từ dưới đáy suối,

sóng cuồn cuộn nổi lên. Suối trong veo biến thành đục ngầu. Rồi Trần

Quốc từ dưới nước vọt lên như con cá chép, đáp vào bờ. Tay nàng cầm sợi

dây đưa cho Đào Kỳ :



– Anh Kỳ giúp em một tay.



Đào Kỳ cầm lấy sợi dây giật mạnh. Con gấu từ dưới lòng suối bay vọt lên

không, từ từ rơi xuống cạnh Vương Phúc. Vương Phúc vung tay thành cầm nã thủ, túm cổ nó đè xuống. Trần Quốc reo lên chạy đến trói lại.



Đào Kỳ chặt cành cây làm đòn gánh, nói :



– Chúng ta khiêng ra chỗ cột ngựa chở đến Mỹ-cơ bán.



Bỗng có tiếng nói :



– Khoan ! Các người giỏi lắm, để con gấu lại, ta muốn mua.



Rồi có hai người phi ngựa đến. Vương Phúc nhận ra đó là Thái-thú Mỹ-cơ

Trần Thanh-Nhiên và em y là Trần Thanh-Triết. Hai anh em y không nhận ra Vương Phúc, vì chàng đã hóa trang thành một người già, bôi đất vào mặt, da hóa ra vàng khè. Vương Phúc giả vờ không biết anh em họ Trần, hỏi :



– Chẳng hay các vị định mua con gấu này bao nhiêu tiền ?



Trần Thanh-Nhiên ngắm nghía con gấu đáp :



– Chà lông đẹp quá. Con gấu này già lắm rồi, thọ ít ra trăm tuổi rồi. Các người định bán bao nhiêu tiền ?



Vương Phúc chối :



– Chúng tôi không bán, định mang về lột da làm áo, lấy mật làm thuốc,

nhưng nếu các vị trả giá cao tôi cũng bán. Xin các vị cho 20 lượng bạc.



Thực ra con gấu chỉ đáng giá 10 lượng. Vương Phúc đòi quá đi để anh em

họ Trần không mua, chàng mới có cớ mang vào thành Mỹ-cơ. Không ngờ Trần

Thanh-Triết đồng ý :



– Tôi trả 20 lượng, phiền các vị mang về thành Mỹ-cơ cho tôi.



Trần Thanh-Nhiên chợt nhớ ra điều gì hỏi :



– Vị cô nương này tuổi chưa tới 18 mà bơi lặn giỏi như thế, thật hiếm

thấy trên thế gian. Cô lặn dưới suối đánh vật với gấu, cột được cổ nó.



Vương Phúc trả lời thay :



– Biểu muội tôi không tập võ, nhưng chúng tôi sống bằng nghề săn bắn từ nhỏ, tạo thành bản lĩnh bắt gấu dưới nước.



Trần Thanh-Nhiên bảo Vương Phúc :



– Các ngươi mang gấu về Mỹ-cơ, ta trả đủ 20 lương bạc.



Không dừng được Vương Phúc vẫy Đào Kỳ, Trần Quốc đi theo. Chàng cột gấu

lên lưng một con ngựa, rồi cỡi chung ngựa với Đào Kỳ đi theo anh em họ
bao nhiêu xác chết mà kể. Nàng lật từng xác chết. Xác nào cũng đóng băng cứng như đá. Quá uất hận nàng hát bài Hùng trĩ, giọng điệu thê lương.

Tiếng hát dứt thì một xác chết ứa máu ra ở miệng. Nàng đến coi, thì ra

là xác chồng. Nàng ôm chồng khóc thê thảm. Uất khí bốc lên, tuyết lại lở xuống. Chôn nàng với chồng trong lòng núi.



Chàng ngừng một lát lại tiếp:



– Từ ngày ấy, về mùa Đông, cứ ngày tuyết lạnh nhất trong năm, thì trên

những cành cao, cành nào hướng về phía Bắc đều mọc một thứ phong lan,

hoa nở trắng rất đẹp và thơm. Người ta gọi loại phong lan đó là Lan

Khương-thị.



Vương Phúc tiếp:



– Tiểu đệ kể chuyện tình Khương-thị đó cho Trần cô nương nghe. Trần cô

nương đã sáng tác ngay bản tiêu, tên là Truyện tình Khương-thị.



Nam-hải nữ hiệp là đại sư-bá của Trần Quốc, bà cũng như các Thái-bảo Sài-sơn đều thông âm nhạc, nghe Phúc kệ bà hỏi:



– Trần sư điệt con đưa bản nhạc cho sư-bá coi nào?



Trần Quốc bẽn lẽn, hai tay cung kính đưa bản nhạc lên. Nam-hải nữ hiệp

cầm ống tiêu thổi. Tiếng nhạc thì thầm hiu hắt khi bổng khi trầm, khi

thủ thỉ như cặp tình nhân mới yêu nhau, khi thê lương ảm đạm như thiếu

phụ phòng không, khi thì mịt mờ như Khương-thị đang đứng trước cảnh gió

tuyết của Trường-thành.



Khúc nhạc dứt, mà mọi người còn cảm thấy như dư thoang thoảng bên tai. Nam-hải đưa trả khúc nhạc cho Trần Quốc:



– Cháu diễn tả được hết câu chuyện tình Khương-thị, nhưng bản nhạc cũng như câu truyện buồn quá.



Đào Kỳ hỏi:



– Vương hiền đệ! Hiền đệ có biết bản Hùng trĩ mà Khương-thị hát trên

đường tìm chồng không?. Bài hát này có liên quan gì đến bài thơ Hùng trĩ trong phần Quốc-phong Kinh-Thi không?



Vương Phúc nhìn Đào Kỳ, suy nghĩ trong lòng:



– Đào đại-ca chỉ hơn ta mấy tuổi là cùng. Võ công vô địch là vì võ công

Lĩnh-nam tuyệt thế. Còn Kinh-thi là văn học của Trung-nguyên, sao đại-ca cũng thông thạo như một văn nhân?



Chàng đáp:



– Đúng đấy! Nàng lấy bài Hùng trĩ trong Kinh-thi phổ thành nhạc. Khúc

nhạc lưu truyền khắp Trung-nguyên. Tiểu đệ sao lại, giữ bên mình. Nay

nhân tiện có sư-bá Nam-hải, mong người không tiếc công chỉ điểm cho.



Đoạn chàng lấy bản nhạc, hai tay cung kính đệ lên trước mặt Nam-hải nữ hiệp. Nam-hải vẫy tay gọi Trần Quốc, Giao-Chi:



– Cháu gái lại đây, cùng coi.



Ba người xuất thần, coi một lượt. Bà nói:



– Khúc hát thật tuyệt, ta e người soạn bản này tài không thua gì Trương

Chi, Tiêu Sử, Tư mã Tương-Như. Nào bây giờ tiếng hát Giao-Chi ngọt ngào, êm nhe,ï giọng cao vút, cháu ca lần đầu. Tiếp theo giọng Trần Quốc trầm ấm, cháu ca lần thứ nhì. Ta đánh đàn bầu, Giao-Chi kéo nhị, Trần Quốc

đánh sênh. Nguyễn Nhân đánh trống cơm, Nguyễn Nghĩa đánh đàn nguyệt,

Nguyễn Lễ đánh đàn kìm, Nguyễn Trí, Nguyễn Tín thổi tiêu. Còn Vương Phúc cháu tấu đàn tỳ-bà được không? Chúng ta thử hòa hợp nhạc khí Lĩnh-nam

với Trung-nguyên xem có hay không?



Các tướng là những người cầm gươm lên ngựa, đánh dư trăm trận, bây giữa

trướng Chinh-viễn đại-tướng quân bày ra cuộc tấu nhạc. Tự tiền cổ chưa

bao giờ họ nghe nói tới.



Trần Quốc đánh sênh, coi như người điều khiển, nàng xuống tay trước. Một loạt các âm thanh đồng cất lên. Tiếng tiêu của Nguyễn Trí cộng Nguyễn

Tín, pha lẫn nội lực, bốc lên cao vút, truyền đi rất xa. Tiếng đàn tỳ-bà nỉ non, ai oán, hòa với tiếng đàn Bầu kéo dài, âm thanh rung động không gian, làm não lòng người nghe.Tiếng đàn nguyệt, đàn kìm ngân, hòa tiếng nỉ non của tiếng nhị như khóc như thương.



Âm thanh hòa được một lần thì Giao-Chi cất tiếng hát. Nàng là người có

hoa tay, nấu ăn nức tiếng, giọng ca của nàng êm nhẹ, mà cao vút, ai cũng tưởng sẽ tắc, mà nàng lướt qua dễ dàng.



Hùng trĩ vu phi,



Duệ duệ kỳ vũ,



Ngã chi hoài hĩ,



Tự di y trở.



Hùng trĩ vu phi,



Hạ thượng kỳ âm,



Triển hỹ quân tử,



Thực lao ngã tâm.



Lối tấu nhạc thời Lĩnh-nam, cứ sau một khúc thì ngưng hát, nhạc sĩ tiếp

tục tấu nhạc thêm ba lần nữa, rồi mới hát khúc tiếp theo. Lợi dụng

khoảng trống Đào Kỳ giảng cho Hoàng Thiều-Hoa nghe. Đoạn này ý nói :



Con chim Trĩ trống bay về phương xa,



Đập cánh phành phạch trên cánh đồng,



Em nhớ anh, lòng ẩn ức không nguôi,



Mối sầu càng dập, càng nồng.



Con chim trống bay về phương xa,



Tiếng hót bi thương khi cao, khi thấp,



Lòng em thương nhớ anh dài miên miên vô tận,



Nhớ nhớ, thương thương, lòng quặn đau.



Giao-Chi lại cất tiếng ca:



Chiêm bỉ nhật nguyệt,



Du du ngã tư,



Đạo chi vân viễn,



Yết vận năng lai.



Bách nhĩ quân tử,



Bất tri đức hạnh,



Bất ký bất cầu,



Hà dụng bất tang.



Đào Kỳ lại giảng :



Nhớ anh, em lại nhìn lên mặt trời, mặt trăng,



Ruột đứt từng khúc, máu rướm trong tim,



Nghìn trùng xa cách núi non ngăn trở,



Biết bao giờ anh lại về bên em.



Trên cao bạo chúa cai trị nào hiểu,



Sao không biết tu sửa đức hạnh,



Đau lòng, nhưng ta vẫn không thù, không oán ghét ai,



Sao ngươi không biết thuận với lòng dân.



Ghi chú



Bản dịch của Kim Y Phạm Lệ Oanh.



Trĩ kia bay liệng tung trời,



Cất cao đôi cánh khoan thai nhẹ nhàng.



Hỡi người lòng thiếp vấn vương,



Vì đâu nỡ để Sâm, Thương cách vời.



Kìa trông con trĩ bay hoài,



Bổng trầm cất tiếng khoan thai hữu tình.



Hỡi người quân tử chân thành,



Lòng em gửi gấm bao tình nhớ thương.



Kìa xem ngày tháng ruổi mau,



Lòng ta dằng dặc mối sầu tương tư.



Đường xa thăm thẳm mịt mù,



Bao giờ trở lại quê xưa hởi chàng?



Những người quân tử xưa nay,



Ai không biết giữ thẳng ngay làm đầu?



Chẳng ghen ghét, chẳng tham cầu,



Hẳn là sẽ gặp nhiều câu tốt lành.



(Thi Kinh Quốc Phong, bản dịch của Kim Y Phạm Lệ Oanh, Q1, trg.115-118, Cành-nam Hoa-kỳ xb.)



Giao-Chi ca xong lần đầu, thì Trần Quốc ca lần thứ nhì. Tiếng Trần Quốc

trầm ấm, đôi khi lanh lảnh vang đi rất xa. Nàng dứt tiếng hát, thì tiếng tấu nhạc cũng ngừng.



Các tướng sĩ cùng vỗ tay vang dội. Nam-hải nữ hiệp đọc được nét buồn

trên mặt Thiều-Hoa, Đào Kỳ, Đào Hiển-Hiệu. Bà biết bọn trẻ từ Lĩnh-nam

sang Bắc viện, tuy họ giữ chức đại tướng-quân, võ công cao cường, nhưng

bản chất vẫn là thiếu niên. Quan sơn cách trở, hàn huyên không đạt được, họ bị tiếng nhạc, tiếng ca gợi lại nhớ thương. Thiều-Hoa nghĩ lại những buổi chiều cùng Nghiêm Sơn thả thuyền trên sông Hồng-hà ngắm mặt trời

lặn. Đào Kỳ nghĩ đến Phương-Dung trên đường từ Lục-hải về Long-biên. Còn Đào Hiển-Hiệu thì nhớ đến nét mặt thanh tú, vẻ đẹp huyền ảo như có như

không của Đinh Hồng-Thanh.



Trần Quốc phá tan bầu không khí tịch mịch của ba người. Nàng nói với Vương Phúc :



– Vương đại-ca, đại ca cho phép muội sao bản nhạc này được không ?



Vương Phúc hai tay nâng lên ngang mày :



– Của quý dành tặng quý nhân. Trần cô nương, Vương Phúc tôi kính tặng cô nương, khúc nhạc này.