Năm Tháng Tĩnh Lặng, Kiếp Này Bình Yên

Không có quá khứ nào

lặp lại, chưa từng có tương lai nào được báo trước, lần đầu tiên bước

tới Huy Châu, như có một hơi hướm hoài cổ phả thẳng vào tâm hồn. Trong

lúc mơ màng, ta luôn cảm thấy đã từng đến đây, mà dường như nơi đây lại

cũng rất xa xôi. Dưới ánh nắng nhàn nhạt, khơi gợi ký ức lịch sử, gạn

lọc bụi trần tháng năm, nhởn nhơ trong khung cảnh thi vị hiền hòa của

Huy Châu. Những hàng dương liễu xinh đẹp thướt tha chia cắt đôi bờ, một

bên là ngày hôm qua úa vàng, một bên là ngày hôm nay tươi sáng. Huy Châu lúc này như một chiếc nghiên cổ trầm mặc, bị thời gian mài mòn, lại từ

từ loang ra trong nước, làm sống động cả một vùng Giang Nam.



Thời gian đuổi theo những bước chân vội vã kiếm tìm, men theo những hành

lang vẽ tranh sơn thủy của Huy Châu cổ, bóc tách những bí mật chôn giấu

trong nơi sâu thẳm của vòng quay năm tháng. Từng chiếc cổng tam quan khí thế khoáng đạt sừng sững giữa trời xanh biêng biếc, trầm lặng dưới khói tỏa bóng chiều. Những di tích mộc mạc cổ xưa của tiền triều giống như

những đồ đồng thau, đồ gốm được khai quật, tích tụ sắc loang lổ lại tràn ngập hương vị cũ kỹ của lịch sử. Có nơi tú mỹ nguy nga, vẫn đứng đơn

độc giữa trời xanh mây trắng; có nơi quanh co một dải, hợp thành quần

thể, tự tại phô diễn chốn hoang sơ.



Kiến trúc cổng tam quan của

Huy Châu bắt đầu được xây dựng vào những thời đại khác nhau, những điêu

khắc tinh tế tuyệt luân và những hoa văn mang âm hưởng cổ điển tự nhiên

thể hiện rõ rệt sự khí phái và huy hoàng mà nó đã từng có. Cổng tam quan tượng trưng cho nội hàm nhân văn Trung, Hiếu, Tiết, Nghĩa, kể lại quá

khứ đã lưu lại nơi đây, cũng cất giữ những câu chuyện qua từng năm

tháng. Ánh dương chói lọi mạ sáng lịch sử đã xa xôi, tẩy sạch nền văn

minh đã bị hoen gỉ, từng cánh cổng tam quan thấm đẫm sự uy nghiêm, phản

chiếu vinh quang, ẩn chứa tình cảm, kể với người đời sự tang thương mưa

gió hàng trăm nghìn năm qua.



Đến nay, chỉ có thể tìm thấy bóng

dáng thấp thoáng của những trung thần hiếu tử và liệt nữ tiết phụ đương

thời trong những hiện vật còn lưu lại, lần giở những câu chuyện lay động lòng người về họ trong ký ức mơ hồ. Lội ngược dòng lịch sử, thả cho

dòng suy tưởng bay cao đến tận tầng mây, mượn tháng năm làm bút, lấy

phong cảnh làm mực, những cổng tam quan cổ kính đã chép lại một bộ sử

Huy Châu dài lâu liên tiếp, rộng lớn sâu xa.



Ánh mắt xuyên qua

những hàng dương liễu buông rủ thướt tha trong gió, mạch suy nghĩ ngổn

ngang ngưng đọng trong khoảnh khắc. Những tòa nhà cổ chìm đắm dưới ánh

tịch dương mang một vẻ say đắm mông lung, giống như thủy mặc, quẩn quanh vương vít trong làn khói mãi không tan. Hai màu đen trắng là linh hồn

chất phác của những tòa nhà dân ở Huy Châu, một vùng quần thể kiến trúc

cổ đó không tô vẽ lộng lẫy, mà đen đến lạnh lùng, trắng đến mức thấu

triệt, dùng vẻ đẹp mộc mạc và thái độ ôn hòa, phảng phất phong thái tự

nhiên, hòa tan vào trong ngàn vạn sắc thái của cuộc sống, lặng lẽ nằm

giữa non nước tú mỹ linh thiêng tao nhã như tranh.



Vào hai triều

đại Thanh, Minh, nền kinh tế hàng hóa của Giang Nam phát triển cực

thịnh, rất nhiều thương gia Huy Châu giàu có lừng lẫy một phương. Bọn họ áo gấm về làng, xây dựng nhà cửa, mang nét văn hóa đặc sắc của Huy Châu vào kiến trúc đình viện. Mỗi một bức tường đều có một sứ mệnh khó có

thể vượt qua, chúng dõi nhìn cảnh tượng mênh mông mờ mịt phía xa, kiên

trì giữ gìn quê nhà đã già cỗi.



Đẩy cánh cửa gỗ dày nặng trịch,

bước vào sảnh đường, không khí cổ kính bao trùm trước sảnh nhà khiến

trái tim của người từ ngoài vào dần dần chìm lắng. Từng bức ngói khắc,

đá khắc, gỗ khắc phác họa những hình thù hoa chim trùng cá, những nhân

vật, những chuyện kể, một lần nữa hội tụ đầy đủ lịch sử văn hóa của

những triều đại khác nhau. Điều khiến bạn kinh ngạc là một căn nhà nho

nhỏ lại có thể chứa đựng vạn vật trong đất trời, bao gồm toàn bộ tinh

túy dân tộc cổ xưa. Phút quay người rời đi, một chiếc bình hoa kiểu cũ
thản tự tại. Có câu rằng người nhạt như cúc, mà thế sự cũng nhạt như cúc chăng? Khi những ký ức sống động nay tan biến trong cuộc đời ngắn ngủi, ai còn nhớ đến một quãng thời gian ấm nồng trong dĩ vãng?



Con

ngõ nhỏ dài hun hút trong khói sương, bị thời gian hoài niệm nhuộm màu;

câu chuyện cô lẻ đằng sau cánh cửa gỗ, bị năm tháng ố vàng phủ bụi mờ.

Rất nhiều người đã lướt qua những người bên cạnh, giữa hai người đời này kiếp này cũng không nhớ đã từng có lúc tương phùng đẹp đẽ nhường ấy.

Từng tương phùng nơi cổ trấn Giang Nam, từng in lồng dấu chân nhau, thậm chí đã từng trao nhau ánh mắt.



Đến khi tháng năm già cỗi, nhớ

lại dĩ vãng đã nhạt nhòa trước kia, chẳng ai hay biết ai, bởi vì cả hai

đều là khách qua đường, là khách qua đường ở Giang Nam, là khách qua

đường ở Ô Trấn. Cuộc gặp gỡ ấy như một vở rối bóng, bắt đầu và kết thúc

trong hoa lệ và hư ảo. Ngồi trong hành lang tĩnh mịch, đợi một vở rối

bóng mở màn, rồi dưới ánh đèn dìu dịu, đắm mình vào câu chuyện tuyệt mỹ

trong vở rối.



Nữ: Hoa dại đón gió rung rinh, dường như đang lắng

nghe tâm sự. Cỏ xanh nhè nhẹ lay động, lưu luyến triền miên vô tận. Cành liễu chớm xanh, la đà trên làn nước biêng biếc, khuấy động tấm lòng

thiếu nữ dập dềnh như sóng nước. Tại sao mùa xuân mỗi năm đều đến đúng

hẹn, còn phu quân đi xa của ta năm này qua năm khác lại bặt tin?



Nam: Xa nhà rời nước, chẵn tròn ba năm, chỉ vì Trường An huy hoàng lộng lẫy

trong mộng tưởng. Nơi đô thị đầy rẫy những hiểm nguy thần kỳ, thỏa mãn

tâm nguyện hùng tráng của một đấng nam nhi. Giờ đây rốt cuộc đã áo gấm

về làng, lại gặp tiết trời xuân chốn cũ, nhìn nơi này dòng nước xuân

xanh, hoa đào ngập suối, nhìn núi xanh như mày ngài, hết thảy đều chẳng

đổi thay, cũng không biết nương tử – tân nương một đêm đã ly biệt liệu

có còn xuân sắc như xưa không? Người bước đến là con gái nhà ai, dung

nhan rạng rỡ, mỹ lệ phi phàm. Vị cô nương này, xin hãy dừng gót ngọc,

nàng có biết mình đã phạm phải lỗi gì không?



Nữ: Vị tướng quân

này, rõ ràng vó ngựa của chàng đã hất đổ làn trúc của ta, chàng nhìn xem con đường này rộng tít tắp tới tận trời xanh, cớ sao chàng lại khiến

con ngựa đáng ghét này vẩy bùn lên người ta, còn trách ngược, đổ lỗi lầm cho ta?



Nam: Lỗi của nàng chính là đẹp tựa tiên nữ, nàng thướt

tha yểu điệu khiến tay ta chẳng nghe lời, lông bờm xổ tung của con ngựa

đã che lấp mắt ta, không nhìn thấy đường sá núi sông, chỉ thấy đen sẫm

một màu. Gương mặt kiều diễm của nàng khiến con ngựa dưới thân ta lảo

đảo, quên mất rằng chủ nhân của nó uy phong nhường nào.



Một đoạn

đối thoại khiến lòng người ngả nghiêng như ngọn cờ trước gió, khiến ánh

nắng Ô Trấn cũng lóng lánh ánh lên thân tình thắm thiết. Trong tiết xuân muôn hồng nghìn tía gặp gỡ thiếu nữ như hoa, lại cảm thán tháng năm như nước chảy. Cô nương tay xách chiếc làn trúc đó là con gái Lâm gia trong cửa hàng nhà họ Lâm, hay là Mặc Mặc trong “Tháng năm như nước”, hoặc là con gái nhà nông nào ở Ô Trấn? Họ ôm ấp niềm vui đơn thuần, nâng niu

hương thơm xanh ngát, bước đi dưới sóng liễu trên con đường cổ kính. Họ

là phong cảnh của Ô Trấn, đợi người bước vào giấc mộng, mà Ô Trấn lại là phong cảnh người qua đường, tô điểm cho giấc mộng của người khác. Giữa

những ngày thi ý nhàn tản, đôi bên lưu lại nhân quả không tên, chỉ nhớ

rằng đã từng tương phùng khi ngoái nhìn, còn có ly biệt phút quay người.



Ô Trấn trong sắc hoàng hôn, giống như một cụ già bình thường, cất giữ hết thảy những câu chuyện có thể cất giữ, lại quên đi hết thảy những người

cần phải lãng quên. Bước đi trên con đường hồng trần, giữa giấc mộng

thời gian, mây khói chuyện xưa, mơ xanh quá khứ trong lịch trình nhớ lại kiếp người, tất đều đượm vẻ ấm nồng và thanh nhã tựa như ngọc cổ.



Ô Trấn cũng là một viên ngọc cổ đã nhuộm sắc hoa xuân trăng thu, để những người qua lại quý trọng bằng cả tâm hồn. Tới với giấc mộng trong vắt,

rời xa giấc mộng chưa tàn. Chỉ là ngày tháng bình thường, chỉ là ký ức

bình dị đã trôi đi trong ánh nắng lấp lánh lay động. Những năm về sau,

thấy hoa rơi lại hoài niệm Giang Nam trải bao xuân thu tươi đẹp, nhớ lại Ô Trấn một thời năm tháng như nước chảy triền miên.