Ngược Về Thời Minh

Thấy bộ dạng há hốc kinh ngạc của Dương Lăng, Lưu Cẩn càng thêm đắc ý trong lòng. Luận về tâm ý thì gian thần chẳng qua là sự đánh giá của người khác về hành vi việc làm của người đó chứ bản thân gian thần lại không nghĩ như vậy. Sao Lưu Cẩn lại không muốn tạo nên sự nghiệp chứ? Chỉ là...



Dương Lăng cầm lấy bản tấu chương dày cộp từ tay Lưu Cẩn giở ra xem. Phải nói, tấu chương của Lưu Cẩn tuyệt đối không bị mắc phải khuyết điểm vừa dài vừa dở, không vòng vo tam quốc mà đi thẳng vào trọng tâm ngay. Đầu tiên nêu ra sự cồng kềnh của cơ cấu triều đình, chính lệnh không nghiêm, lạm dụng quyền lực để mưu cầu riêng tư, tình hình vi phạm pháp luật vô cùng nghiêm trọng, sau đó đề ra cải cách chính trị nhằm vào những tệ chính này.



Ví dụ: hiện tượng bổ nhiệm người mình, nịnh hót để thăng quan cực kỳ nghiêm trọng, quan viên đã từ lâu không còn tuân theo quy định "quan viên không được nhậm chức ở quê nhà". Sau khi lên ngôi Chính Đức từng dựa theo kiến nghị của Lưu Cẩn và Dương Lăng đề xuất lại việc này, sai bộ Lại chấp hành. Lưu Cẩn rất đắc ý với biện pháp đó, lần này bình mới rượu cũ, lão kiến nghị đưa nó vào điều luật triều đình làm thành một quy định khảo hạch quan viên.



Ví dụ khác, việc kiểm soát tiền lương địa phương xưa nay chưa được triều đình thực hiện một cách kỹ lưỡng cho lắm nên đã xảy ra hiện tượng kỳ lạ là: thuế khoá Đại Minh cực ít, thu nhập của quốc khố cực nhỏ nhưng bá tánh cùng dân lại kham khổ không thôi, nguyên nhân chính là vì triều đình giám sát bất lực để cho bên dưới tầng tầng bóc lột. Thế là (Lưu Cẩn) quyết định đề nghị biến việc quan viên bộ Hộ bất chợt kiểm tra kho lương các nơi thành một quy định mang tính thường xuyên và mỗi năm mười hai lần.



Bên cạnh đó còn có vô số những kiến nghị về coi trọng đo đạc ruộng đất, đả kích thương nhân buôn lậu, chỉnh đốn luật về muối, dùng cực hình trừng trị tham ô, giảm nhẹ gia tăng thuế khoá và lao dịch, quan văn chỉ huy quân đội,... chẳng những nêu lên vấn đề mà còn đề ra các biện pháp tương ứng cho từng vấn đề đó.



Dương Lăng xem kỹ lưỡng, bất giác lấy làm kinh ngạc. Trong đó có rất nhiều quan điểm đã chỉ đúng tệ nạn thực tế, nói đúng vanh vách. Có lẽ bởi vì bản thân Lưu Cẩn xuất thân bần cùng, “cố vấn” của lão lại là một tú tài thi rớt nhỏ nhoi nên rất nhiều vấn đề sau khi đến được triều đình thì đều bị che giấu nhưng không qua mắt bọn họ được.



Lưu Cẩn cười híp mắt nhấp trà nhẫn nại chờ Dương Lăng đọc xong rồi mới hỏi:



- Dương đại nhân, ngài thấy những chính sách này của ta có thể thực hiện được không?



Tuy là lão hỏi Dương Lăng song lại đắc chí chờ Dương Lăng khen ngợi. Có rất nhiều điểm trong sách lược của lão chính xác nhưng để thật sự thi hành thì riêng việc chọn lựa quan viên chấp hành đã là một vấn đề lớn.



Ví dụ như chính sách dùng cực hình để hạn chế tham ô, lúc Dương Lăng đọc đến đó liền cảm thấy buồn cười. Sau khi Lưu Cẩn làm nội tướng thì chính lão đã thu nhận không ít lễ vật, hơn nữa cũng như ngoại đình nghi kỵ nội đình thì chính Lưu Cẩn cũng không hề tin tưởng ngoại đình, nếu để cho đồng minh của mình là Đông Xưởng chấp hành thì thử hỏi một đám lưu manh côn đồ chỉ biết doạ dẫm bắt chẹt dân đen nay làm việc dẹp trừ tham ô sẽ có hiệu quả gì?



Có điều Dương Lăng tán đồng chính sách đổi mới việc đo đạc ruộng đất, dựa vào số lượng điền địa để nộp thuế. Lúc còn ở Kê Minh y từng gặp phải loại chuyện kỳ lạ này: có những hộ gia đình lúc Đại Minh lập nước là địa chủ nhưng nay đã trầm luân thành bần nông thế nhưng số ruộng đất ghi trong sổ sách của triều đình lại vẫn dựa theo cả trăm năm trước rồi cứ thế mà thu thuế, thiếu điều bức con nhà người ta phải thắt cổ tự tử.



Còn chính sách cho phép quan văn lĩnh binh thì Dương Lăng kiên quyết phản đối. Chẳng qua y biết Lưu Cẩn làm vậy là xuất phát từ suy nghĩ bảo vệ quân quyền. Hiện tại Dương Lăng đã không còn là thằng nhóc mới vào kinh không biết gì nữa, y sẽ không tranh cãi kịch liệt với người khác về sự non nớt về quan trường của họ. Sau khi nghe Lưu Cẩn hỏi xong, y trầm ngâm một chốc rồi thở dài nói:



- Phần lý luận này của công công quả thật rất có lý, tuy nhiên... để thực hiện sẽ có điều khó khăn à.



Lưu Cẩn thấy y tán đồng, trong lòng mừng lắm, về phần khó khăn... lão vô cùng lạc quan. Tít mắt cười, lão hỏi:



- Đại nhân, ngài thấy ta trình bản tấu chương này lên cho Hoàng thượng có được không?



Dương Lăng vội vàng ngăn cản:



- Ờm... có vài vấn đề nhỏ. Ví dụ như, công công cho rằng bộ Hộ nên điều tra tiền lương các nơi mỗi tháng một lần. Tần suất này... là hơi nhiều đó. Người sẽ không chịu nổi mệt mỏi dong duổi đường dài, mà tốp quan viên thứ nhất rời kinh còn chưa về thì tốp thứ hai đã phải đi tiếp rồi. Hơn nữa thuế thóc đa phần là thu theo năm, kiểm tra nhiều lần, quan viên địa phương bận lo nghênh đón tiễn đưa nào còn thời gian để xử lý chính vụ?



Lưu Cẩn nghe xong gật đầu lia lịa:



- Phải à phải à, ta quên mất thương khố các nơi không nằm trong kinh. Sửa lại thành một năm hai lần vậy.



Đoạn lão cầm tấu chương lên đánh dấu rồi hỏi tiếp:



- Còn chỗ nào chưa ổn thoả nữa không? Xin Dương đại nhân chỉ giáo thêm.



Dương Lăng chỉ vào chính sách quan văn lĩnh binh và nói:



- Khi còn ở Kê Minh, vị ngự sử đại nhân thân là văn nhân không hiểu việc quân song lại can thiệp vào việc hành quân bố trận, hại khiến đại quân bị vây ở Hồ Lô cốc cuối cùng táng thân trong loạn quân, công công cũng đã cảm nhận tác hại của nó mà. Công công xem, chỗ này nói là cử quan văn quản lý toàn bộ cửu biên: trấn giữ hay tuần tra cũng đều nằm dưới sự quản lý của bọn họ. Quả như giặc Thát lại tới tập kích biên giới lại để một quan văn đứng ra chỉ huy bậy bạ thì đại sự há chẳng hỏng ư?



Lưu Cẩn nghe vậy thì mặt đỏ bừng. Lần đó lão cũng là một trong những kẻ nói bậy nói bạ cuối cùng lại để Hà tham tướng gánh lấy oan ức, trong lòng lão cũng biết kẻ ngoài nghề chỉ trỏ loạn xạ sẽ rất không ổn. Điều khoản này là do muốn biểu thị lòng thành mà tay tú tài đó đã tự chủ trương thêm vào cho lão.
Dương Lăng báo với Chính Đức về việc chuẩn bị trồng thử tại hai vùng nam bắc nơi có hoàn cảnh khí hậu bất đồng, kết hợp tập trung trồng thử ở vùng đất cằn và triền núi ở Thiểm Tây, do Nội xưởng cung cấp vốn riêng và bảo hộ thì ngón tay sau lưng thoáng giật lên, cảm giác như chiếc khăn lụa mềm mại đó đã bị người ta kéo mất, Dương Lăng không khỏi âm thầm thở phào nhẹ nhõm.



Liền sau đó y chợt thấy gót chân mình bị người ta đá một cái. Y ngẩn ra, bên cạnh thoảng qua một làn gió thơm, tiểu công chúa Vĩnh Phúc đã thướt tha uyển chuyển đi đến bên cạnh Chính Đức, xoay người đứng im, sắc mặt như cười nhưng không phải cười, hàm răng trắng tinh thấp thoáng sau cặp môi anh đào, ánh mắt dịu dàng song lại không liếc y lấy một cái.



Dương Lăng thoáng có một cảm giác kỳ quái. Vẫn tưởng vị tiểu công chúa này thanh tao nho nhã mà hoá ra thiếu nữ trên thế giới ai nấy đều có tính cách như vậy, cho dù cô nàng có là con gái của vua.



Chính Đức nghe Dương Lăng nói được một nửa liền bị cái gì mà ươm giống, trồng cây, cái gì mà thổ nhưỡng nước nôi sâu bệnh làm cho váng cả đầu. Tuy rằng lên làm hoàng đế thì hắn cũng từng ‘canh tác’ khi tiến hành tế Trời tại Thiên Đàn nhưng thật ra ngay cả hoa mầu và cỏ dại hắn còn không phân biệt được thì sao có hứng thú với mấy chuyện này. Có điều hắn rất tín nhiệm Dương Lăng và Lưu Cẩn, nếu như hai người này đều đã đồng ý vậy thì còn có gì để nói nữa.



Chính Đức bèn khoát tay bảo:



- Được, vậy cứ theo các khanh. Lưu Cẩn soạn chỉ bảo Bố chánh sứ Thiểm Tây đảm nhiệm đi, đưa ra triều đình nghị luận chỉ tốn thời gian cãi vã.



Dương Lăng vui mừng khôn xiết. Cấp sự trung bộ Hộ đổi thành Trương Thái, Đường quan bộ Hộ là Nghiêm Tung. Một khi thánh chỉ được hạ thì lập tức được truyền đạt đến Thiểm Tây, đến lúc đó ván đã đóng thuyền, bốn mươi con ngựa cũng đừng hòng đuổi kịp.



Lưu Cẩn thấy thế cũng thừa cơ thượng tấu:



- Hoàng thượng, nô tài có đề xuất một ít kiến nghị nhằm vào chính sách, chế độ hủ bại trong triều, khi nãy có mời Dương đại nhân xem qua. Nôi tài tính sửa đổi một chút rồi sẽ giao cho người thi hành. Hoàng thượng cầm quyền trị quốc, cũng nên có chút thay đổi mới được.



Chính Đức cả mừng, vỗ bàn khen:



- Hay lắm, có thế chứ! Có các khanh san sẻ lo âu, trẫm sao còn phải lo ôm đồm mọi việc?



Dương Lăng nghe vậy thì biết đã hỏng bét. Phương châm của bộ biến pháp này còn cấp tiến hơn cả mình, hơn bốn mươi chính sách này một khi được đề xuất thì triều đình không bùng nổ mới lạ đó. Ôi chao, mới vừa yên ổn được có mấy ngày.



Dương Lăng liền vội tâu:



- Hoàng thượng, thần muốn chuẩn bị mầm giống, đào tạo nhân viên nên trong khoảng thời gian này e sẽ không thể lên triều được nữa.



Chính Đức cảm thấy hơi thất vọng, trong ánh mắt của công chúa Vĩnh Phúc đang đứng bên cạnh cũng thoáng hiện sự mất mát. Chính Đức vừa định mở lời, Dương Lăng lại nói:



- Hoàng thượng, Nội xưởng đang nghiên cứu chế tạo ra một loại súng mới. Nếu thành công thì tốc độ bắn của nó sẽ lợi hại hơn hoả khí trước đây rất nhiều. Thần nhất định sẽ mau chóng chế tạo ra, đến khi đó mời Hoàng thượng đích thân bắn thử.



Câu này đã khơi gợi lên sự hứng thú của Chính Đức, hắn liền nói:



- Được, vậy khanh hãy đi làm việc của mình đi. Nếu cần điều nhân thủ từ cục Quân khí thì cứ nói với trẫm.



Dương Lăng dạ một tiếng, rồi mỉm cười liếc nhìn Lưu Cẩn đang xun xoe muốn ra sức, thầm nói: "Lưu đại quan nhân, các người cứ đi chịu khổ đi, hiện tại vẫn chưa phải lúc tôi đây xuất hiện, theo lành tránh dữ là hơn."



Chú thích:



(1) Theo sử chép, Cẩn không phải là loại bất tài. Ông ta đã đưa ra một số cải cách về chính trị. Phạt gạo là một trong những chính sách nằm trừng phạt quan lại tham ô hoặc không làm tròn trách nhiệm, tính theo đơn vị bổng lộc; nặng thì năm trăm thạch (30 tấn), nhẹ thì ba trăm (18 tấn) trở xuống, nếu đã bãi quan thì giảm một nửa. (theo http://baike.baidu.com/view/28371.htm)



(2) Nguyên văn "thuỷ tụ", là loại tay áo may bằng lụa dài thường gặp trong các hí kịch truyền thống Trung Quốc. Vì khi múa tạo thành hình sóng nước nên có tên này. Xem hình http://a2.att.hudong.com/51/61/01300...16014102_s.jpg



(3) Nguyên văn "thái y ngu thân" (hay "hý thái ngu thân" 戲彩娛親). Trích trong "Nhị Thập Tứ Hiếu" truyện. Truyện rằng Lão Lai Tử sanh vào đời Xuân Thu, ông phụng dưỡng song thân rất chu đáo. Tuy Lão Lai Tử đã trên bảy mươi tuổi nhưng cha mẹ ông vẫn còn sống, ông không bao giờ nói là mình già vì còn cha mẹ thì không xưng là già, "Phụ mẫu tại hỗ ngôn bất xưng lão." Lão Lai Tử tìm mọi cách cốt ý để làm cho cha mẹ lúc nào cũng vui vẻ trong lòng. Ông cải trang, mặc áo sặc sỡ năm màu và múa hát trước mặt cha mẹ mình. Lại có khi Lão Lai Tử bưng nước hầu song thân, ông giả vờ bị trượt té rồi ngồi khóc oa oa như trẻ nít lên ba. Cha mẹ ông vui cười trước sự ngộ nghĩnh của con mình.