Phía Sau Nghi Can X

Những gương mặt rầu rĩ. Có cả những gương mặt đã quá trạng thái rầu rĩ, giờ đang ở trạng thái đau khổ. Những gương mặt đã trải qua cả rầu rĩ lẫn đau khổ thì giờ đang thể hiện thái độ đầu hàng. Morioka, từ đầu buổi thi đến giờ, chẳng buồn ngó đề bài mà chỉ ngồi chống cằm nhìn ra cửa sổ. Hôm nay thời tiết rất đẹp. Bầu trời trong xanh trải rộng ra cả những dãy phố đằng xa. Chắc hẳn Morioka đang vô cùng tiếc nuối vì đã phí thời gian vào một chuyện vô bổ thế này thay vì có thể phóng xe máy thỏa thích.



Đã vào kỳ nghỉ xuân nhưng lại có một thử thách chẳng mấy vui vẻ gì dành cho một số học sinh. Có quá nhiều em bị trượt trong kỳ thi lại được tổ chức sau kỳ thi cuối kỳ. Vì vậy một lớp ôn cấp tốc được mở ra. Lớp Ishigami phụ trách có vừa tròn ba mươi em phải học lại. Con số này nhiều một cách khác thường so với các môn học khác. Sau khi học xong, các em sẽ thi một lần nữa. Và hôm nay là buổi thi đó.



Khi làm đề thi, Ishigami đã nhận được lệnh từ thầy phụ trách chuyên môn là đừng ra đề khó quá. “Tôi không muốn nói hẳn ra đâu nhưng đây chỉ là hình thức thôi. Không thể cho các em lên lớp với điểm số quá thấp được. Thầy Ishigami chắc cũng không muốn làm mấy chuyện mất thời gian thế này. Trước đến giờ để của thầy vẫn bị kêu là khó quá. Đợi thi lại tới này, mong thầy hãy cho tất cả qua nhé.”



Bản thân Ishigami không nghĩ rằng đề mình ra là khó. Thậm chí anh còn cho rằng đề mình ra rất đơn giản. Đề không khác so với những gì đã học trên lớp, chỉ cần học sinh hiểu được những điều cơ bản là có thể làm được. Đề bài của anh chỉ có một ít đổi mới. Hình thức đổi mới này khác với những loại bài hay co trong sách tham khảo hay sách bài tập. Vì vậy, học sinh nào chỉ nhớ tuần tự cách giải thì sẽ bị lúng túng.



Tuy nhiên lần này anh đã làm theo lời của thầy phụ trách chuyên môn. Anh dùng luôn những bài hay gặp trong sách bài tập. Những loại bài chỉ cần làm thường xuyên là giải được.



Morioka ngáp dài rồi nhìn đồng hồ. Ánh mắt cậu bắt gặp ánh mắt của Ishigami. Tưởng rằng cậu ta sẽ tỏ ra ngượng nghịu nhưng Morioka lại nhăn mặt rồi giơ hai tay tréo nhau. Ý cậu ta muốn bảo là “Em không thể giải được.”



Ishigami mỉm cười đáp lại đầy ngụ ý. Morioka hơi ngạc nhiên nhưng sau đó cũng mỉm cười đáp lại rồi lại nhìn ra ngoài cửa sổ.



Ishigami nhớ lại câu hỏi của Morioka hôm trước. “Vi phân với tích phân thì có ích cho việc gì ạ?” Ishigami đã lấy ví dụ về đua ô tô để giải thích tính cần thiết của môn vi phân và tích phân nhưng anh cũng không chắc là Morioka có hiểu được không.



Ishigami không thấy ghét Morioka khi cậu hỏi như vậy. Việc đặt câu hỏi tại sao lại học môn này là điều đương nhiên. Khi câu hỏi đó được giải đáp thì mới có mục đích để phấn đấu học tập. Điều đó cũng gắn liền với việc hiểu được bản chất của toán hoc.



Nhưng có quá nhiều giáo viên không có ý định trả lời nhưng câu hỏi đơn giản như vậy của học sinh. Không, Ishigami nghĩ rằng có lẽ họ không trả lời được. Họ dạy theo một chương trình đã định sẵn mà không hiểu bản chất của toán học, họ chỉ nghĩ tới một việc là bắt học sinh phải đạt được một số điểm nhất định. Chính vì vậy mà họ cho rằng những câu hỏi kiểu như của Morioka chỉ mang lại phiền toái.



“Mình đang làm gì thế này?” Ishigami nghĩ. “Mình đang bắt học sinh làm bài chỉ để lấy điểm mà chẳng có chút gì liên quan đến môn toán. Việc chấm bài thi đó, rồi cả việc quyết định trượt hay đỗ cũng chẳng có ý nghĩa gì. Những thứ này không phải là toán học. Tất nhiên càng không phải là giáo dục.”



Ishigami đứng dậy. Anh thở dài.



- Các em, chúng ta làm bài đến đây thôi. – Anh nhìn khắp lớp. – Thời gian còn lại, các em hãy viết suy nghĩ của mình hiện giờ vào mặt sau tờ giấy.



Vẻ mặt bối rối hiện trên nét mặt học sinh. Lớp học trở nên nhốn nháo. Có cả những tiếng lẩm bẩm: “Suy nghĩ của mình là cái gì chứ?”



- Hãy nói suy nghĩ của các em về môn toán. Các em có thể viết bất cứ điều gì về môn toán. – Ishigami nói thêm. – Thầy cũng sẽ chấm điểm phần đó.



Ngay lập tức mắt học sinh sáng lên:



- Thầy sẽ cho điểm chứ? Bao nhiêu điểm ạ? – Một học sinh nam hỏi.



- Còn tùy thuộc xem em làm thế nào đã. Nếu không làm được bài thi thì hãy cố gắng ở phần này. – Nói xong, Ishigami quay trở lại chỗ ngồi.



Học sinh đồng loạt lật mặt sau của tờ giấy thi. Có những em bắt tay vào viết luôn. Morioka là một trong số đó.



“Như vậy là tất cả học sinh có thể qua được kỳ thi.” Ishigami nghĩ “Anh không thể cho điểm với tờ giấy trắng, nhưng anh có thể cho điểm nếu chúng viết cái gì đó. Thầy phụ trách chuyên môn sẽ phàn nàn nhưng chắc chắn thầy sẽ tán thành vì như vậy sẽ không để học sinh nào bị trượt.”



Chuông reo, thời gian làm bài đã hết. Một vài em xin thêm ít thời gian nữa nên Ishigami cho cả lớp thêm năm phút.



Anh thu bài rồi rời khỏi lớp học. Ngay lập tức học sinh nhao nhao lên. Anh nghe thấy cả tiếng em nào đó nói: “May quá!”



Anh quay lại phòng giáo viên thì thấy một cậu nhân viên văn phòng đang đợi.



- Thầy Ishigami, thầy có khách.



- Khách? Gặp tôi?



Cậu nhân viên lại gần, ghé sát vào tai Ishigami: “Hình như là điều tra viên thì phải.”



- Hả?



- Làm thế nào bây giờ? – Cậu nhân viên tỏ vẻ dò xét.



- Thế nào là thế nào? Họ đang dợi tôi còn gì.



- Thì có thể bịa ra lý do nào đó để họ đi về.



Ishigami cười:



- Không cần đâu. Họ đợi tôi ở phòng nào?



- Ở phòng khách.



- Tôi sẽ ra ngay. – Anh cất tập bài của học sinh vào trong cặp rồi ra khỏi phòng giáo viên. Anh định sẽ đem bài về nhà chấm.



Cậu nhân viên tỏ ý muốn đi theo nhưng anh từ chối và bảo: “Một mình tôi cũng được.” Anh biết rõ động cơ của cậu ta. Cậu ta muốn biết điều tra viên đến tìm anh vì chuyện gì. Việc cậu ta bảo để tay điều tra viên đó đi về cũng là vì muốn dễ hỏi han sự tình từ Ishigami hơn.



Tới phòng khách, một người đúng như dự đoán đang đợi anh: điều tra viên Kusanagi.



- Xin lỗi vì đến tận trường tìm anh. – Kusanagi đưng lên cúi chào Ishigami.



- Anh biết rõ tôi ở trường nhỉ, dù bây giờ đang là nghỉ xuân.



- Thật ra tôi có ghé qua nhưng anh không có nhà. Tôi gọi điện tới trường thì được biết anh đang có buổi trông thi lại. Anh vất vả thật đấy.



- Vất vả không bằng học sinh đâu. Với cả hôm nay không phải là thi lại mà là thi lại của thi lại đấy.



- Ôi vậy sao. Chắc đề anh ra cũng khó.




- Lý do tôi đoán Ishigami có liên quan tới vụ này cũng giống như điều cậu nói từ nãy thôi. Tôi phát hiện ra anh ấy có cảm tình với Hanaoka Yasuko từ những chi tiết rất nhỏ. Vì vậy tôi muốn thử tìm hiểu khả năng anh ấy có liên quan tới vụ án. Chắc cậu cũng muốn hỏi tại sao tôi lại nghĩ thế chỉ từ việc là anh ấy có cảm tình với Yasuko. Điều này giống như là trực giác vậy. Nếu không phải là người hiểu anh ấy ở một mức độ nhất định thì khó mà nhận ra. Nó cũng giống như cái giác quan của điều tra viên mà cậu hay nói với tôi.



- Trực giác? Có bao giờ cậu nghĩ tới nó đâu nhỉ.



- Thỉnh thoảng cũng cần tới chứ.



- Vậy cậu hãy nói cho tôi biết lúc cậu nhận ra tình cảm của Ishigami dành cho Yasuko thôi cũng được.



- Không. – Yugawa trả lời ngay lập tức.



- Ôi!



- Đây là điều liên quan tới danh dự của anh ấy. Tôi không muốn nói cho người khác.



Kusanagi thở dài. Vừa lúc đó thì có tiếng gõ cửa, một cậu sinh viên bước vào.



- À, - Yugawa gọi cậu sinh viên. – Xin lỗi vì gọi em hơi đột ngột. Tôi có chuyện muốn nói với em về bài báo cáo hôm trước.



- Có chuyện gì hả thầy? – Cậu sinh viên đeo kính đứng nghiêng người không cử động.



- Báo cáo của em rất tốt. Tuy nhiên có một điều tôi muốn hỏi. Tại sao em lại viết bài báo cáo đó bằng thuyết đặc tính?



Cậu sinh viên nhìn Yugawa bối rối.



- Thì đây là bài thi về thuyết đặc tính mà…



Yugawa mỉm cười lắc đầu.



- Bài thi đó thực chất là về hạt cơ bản. Tôi cũng muốn các em bắt đầu từ hướng ấy. Không phải vì đây là bài thi về thuyết đặc tính mà cho rằng không thể áp dụng các lý thuyết khác. Làm như vậy thì không thể trở thành một học giả tốt. Lối suy nghĩ định kiến bao giờ cũng là kẻ thù. Chúng sẽ khiến ta không thể nhìn thấy những thứ có thể nhìn thấy đươc.



- Em hiểu rồi ạ. – Cậu sinh viên ngoan ngoãn gật đầu.



- Tôi khuyên em như vậy vì em là một sinh viên xuất sắc. Được rồi, em về đi.



Cậu sinh viên ra về sau khi nói lời cảm ơn.



Kusanagi nhìn chằm chằm vào Yugawa.



- Sao thế? Mặt tôi có gì à? – Yugawa hỏi.



- Không, các học giả đều nói giống nhau nhỉ.



- Sao cơ?



- Ishigami cũng nói một chuyện tương tự như thế.



Kusanagi kể cho Yugawa những điều Ishigami nói về đề thi.



- Hừm. Những điều không thể phát hiện ra nếu cứ suy nghĩ theo một cách à. Đúng là anh ấy! – Yugawa cười.



Rồi ngay lập tức nét mặt nhà vật lý thay đổi. Anh đứng dậy, đưa tay lên đầu rồi đi ra cửa sổ.



- Kìa Yugawa, cậu…



Nhưng Yugawa giơ tay về phía Kusanagi như muốn nói đừng làm phiền anh lúc này. Không còn cách nào khác, Kusanagi chỉ biết nhìn bạn mình.



- Không thể nào. – Yugawa lẩm bẩm. – Không thể như thế!



- Sao cơ? – Kusanagi hỏi.



- Cho tôi xem tờ giấy ban nãy. Bảng chấm công của Ishigami ấy.



Kusanagi vội vàng lấy tờ giấy được anh gấp gọn cất trong túi. Nhận lấy tờ giấy, Yugawa nhìn vào, khẽ rên lên.



- Không thể nào như vậy được…



- Yugawa, cậu nghĩ gì thế? Cho tôi biết đi.



Yugawa trả lại cho Kusanagi tờ chấm công.



- Xin lỗi, cậu có thể về được không.



- Gì vậy? Tôi không về đâu. – Kusanagi phản đối. Tuy nhiên khi nhìn vào gương mặt Yugawa, anh không thể nói nốt câu tiếp theo.



Gương mặt nhà vật lý nhăn nhúm như thể rất đau khổ. Kusanagi chưa bao giờ nhìn thấy Yugawa như vậy.



- Tôi xin lỗi, cậu về đi. – Yugawa nhắc lại. Giọng anh nghe như đang kêu than.



Kusanagi đứng lên. Anh có bao nhiêu điều muốn hỏi. Nhưng điều anh có thể làm hiện giờ là đi khỏi tầm mắt người bạn.