Phong Đao

Đại Sở từ khi kiến quốc đến nay đã truyền được ba đời, tính theo niên đại bất quá cũng chỉ mới sáu mươi tám năm, mà Tam Muội thư viện được sáng lập sau khi Cao Tổ kiến quốc, cho tới nay đã được sáu mươi mốt năm.



Người sáng lập ra Tam Muội thư viện là Nam Nho Nguyễn Thanh Hành vang danh thiên hạ. Người này vốn là Hàn lâm viện Biên tu (*) của tiền triều, xuất thân từ gia đình nghèo khó, nhờ phúc ông cha để lại, không trải qua khoa cử mà vào thẳng Hàn lâm viện, làm bạn với tiền triều Thái tử đọc sách và dạy học. Năm hắn hai mươi ba tuổi, tiền triều sụp đổ, Nguyễn Thanh Hành từ quan, quay về cố hương làm một tiên sinh dạy học, lập ra Tam Muội thư viện. Hắn tài đức hiếm thấy, trong bảy năm dạy học, đem một cái trường học tư thục nho nhỏ từ từ phát dương quang đại, thu hút rộng rãi học sinh đệ tử, biên soạn sách thuyết giảng, thanh danh bao trùm thiên hạ. Môn hạ có kẻ đề tên bảng vàng, nhất triều đăng khoa, tên của Nguyễn Thanh Hành lại xuất hiện trong triều đình. Bởi vì người này ngụ cư ở phương Nam, nên sau đó được gọi là “Nam Nho”.



[(*) Biên tu : một chức quan trong Hàn lâm viện, giữ việc ghi chép quốc sử]



Cao tổ cầu hiền như khát, sau khi ba lần cáo quan không được chấp nhận, Nguyễn Thanh Hành thế nhưng  quay lại triều chính, từ đó về sau từng bước thăng chức lên đến Thừa tướng, cho đến năm năm mươi bảy tuổi bởi vì bệnh nặng mà qua đời.



Hắn một đời không thành thân, dưới trướng chỉ có một quan môn đệ tử. Trước khi lâm chung thu người này làm nghĩa tử, đổi sang họ Nguyễn, tên Thận, ban cho tên tự là Phi Dự. Nguyễn Thận tiếp nhận cơ nghiệp cả đời của hắn, lăn lộn giữa triều đình và giang hồ, đảm nhiệm chức vụ thầy dạy cho Thái tử. Sau khi Kim Thượng đăng cơ phong chức làm Thừa tướng, chủ trì biến pháp cải cách khuôn phép, thành nhất đại “Nam Nho” mới, năm nay cũng vừa đúng năm mươi bảy tuổi.



“Sáu năm trước địa long xoay người (*), đúng lúc là thời kỳ trọng yếu thi hành tân pháp. Trong lúc nhất thời nhân tâm người trên kẻ dưới trong triều đều hoảng sợ. Có người mượn cơ hội sinh sự, chĩa mũi giáo nhắm thẳng vào tân pháp, nói thay đổi pháp chế của tổ tông là điều không nên, địa long xoay người, dân chúng chịu khổ, chính là hồi chuông lão thiên gia cảnh báo…”



[(*) địa long soay người: động đất]



Diệp Phù Sinh uống một ngụm thuốc đắng ngắt, gương mặt cũng nhăn như khổ qua “Thời điểm đó Thiên Tử như diều không gió, bị quần thần cản tay, không thể không nhượng bộ, đành phải để cho Thừa tướng Nguyễn Phi Dự cáo bệnh từ quan. Từ đó mọi việc liên quan đến tân pháp giao cho đệ tử tiếp tục chấp hành. Thiên tử tạm nhân cơ hội hòa hoãn, trong sáu năm thanh lý căn bệnh trầm kha trong triều đình sạch sẽ. Hai năm nay tốt xấu cũng đem ngôi vị Hoàng đế củng cố vững vàng, xem ra là muốn mượn cơ hội thi Hương cải cách, phục hồi cho Nguyễn Phi Dự.”



“Ngươi hiểu biết thật đúng là kỹ càng tỉ mỉ. Ngay cả tâm tư Hoàng đế cũng có thể đo lường, xem ra ở bên  hắn mười năm, cũng không phải là uổng phí.” Thanh âm Sở Tích Vi từ phía trước truyền đến, khi nói chuyện thân thể hơi hơi phập phồng.



Ngồi trên xe Diệp Phù Sinh trêu ghẹo: “A Nghiêu, ngươi uống dấm a.”



Sở Tích Vi nén xuống ý muốn lập tức đem lão lưu manh suốt ngày miệng tiện này bỏ lại, cũng không quay đầu, ghìm cương ngựa đưa mắt đánh giá cảnh vật xung quanh.



Bốn ngày trước, Sở Tích Vi nhận được thư của lão môn chủ truyền đến, cũng không biết nha đầu kia làm sao lại sinh ra một phen can đảm gan hùm mật gấu như vậy. Nàng không làm sao lý giải được ân oán của tiền bối, liền mang theo hai sĩ tử rời nhà trốn đi, muốn tìm vị Nam Nho danh chấn thiên hạ kia mà gây phiền toái.
Diệp Phù Sinh thở dài, mày nhíu lại “Huống chi cách ngôn đều nói ‘Nữ tử vô tài chính là đức’. Phụ mẫu khi còn tại thế cũng chỉ cho nàng học nữ công gia chánh, nghe những cái “Tử viết Đạo nói” có ích lợi gì? Kết quả nàng tức giận liền dẫn theo hai tên gia phó chạy trốn, nói rằng xem như mình đi làm thuê làm mướn cũng phải tìm được tiên sinh dạy nàng thi thư. Ta một đường hỏi thăm lại đây, nghe nói nàng chạy về hướng bên này, tiểu nhị ngươi có từng gặp qua?”



Tiểu nhị nghe được cảm thấy mỹ mãn, cẩn thận nghĩ nghĩ, lắc đầu nói: “Không, trí nhớ tiểu nhân cũng xem như tốt, khách quan chỉ ghé qua một lần cũng nhớ rõ khẩu vị hắn thích ăn cái gì. Nhưng mà nửa tháng gần đây cũng không thấy qua tiểu nữ tử như ngài nói. Nếu thực sự đến nơi này, cũng là không tới khách điếm chúng ta, bất quá…”



“Bất quá cái gì?”



“Bất quá, nếu muội muội của ngài thực sự hướng bên này thính học, ta đây ngược lại là biết chút chuyện này.” Tiểu nhị tròng mắt xoay chuyển “Mới vừa rồi ngài nói ‘Nữ tử vô tài chính là đức’, đây là đạo lý từ xưa. Nhưng mà chúng ta ở đây có một lão tiên sinh rất có học vấn; Trong thành nhà nào nghèo không thể cho đi học nổi, đều đem hài tử đưa đến thỉnh giáo, lão tiên sinh cũng không câu nệ nam nữ gì cả. Lão bản chúng ta có một tiểu nữ nhi cũng ở nơi đó thính học, hiện giờ đã đọc thông viết thạo. Nếu muội muội ngài đặt chân đến thành này, tới đó nói không chừng có thể nghe được tin tức.”



“Đa tạ!” Diệp Phù Sinh vui mừng quá đỗi, vội vàng hỏi tiếp “Không biết nhà lão tiên sinh ở nơi đâu? Xưng hô như thế nào? Ta dùng xong cơm canh liền đi bái phỏng!”



“Lão tiên sinh họ Thẩm, ngụ ở ngõ Huỳnh hoa nơi thành Nam.” Dừng một chút, tiểu nhị lại nói “Nói đến cũng kỳ quái, lão tiên sinh năm trước đến chỗ chúng ta ở đây, liên tiếp mấy tháng cũng không thấy người ngoài tới tìm, mấy ngày nay lại có vài nhóm người đến hỏi thăm. Hôm qua còn có một người hỏi ta tiên sinh phải họ Nguyễn hay không… hắc… ta chưa từng nghe nói, cũng không biết có phải tìm nhầm người hay không?”



Diệp Phù Sinh nghe vậy, cùng Sở Tích Vi liếc nhau, trong bốn mắt đều là trầm mặc.



………………….



Tác giả có lời muốn nói (+mỗ chú giải thêm): Đại giang đông khứ nguyên thị anh hùng huyết, thương thiên vũ lạc phương vị tướng quân lệ – cải biến từ vở “Đơn đao hội” của Quan Hán Khanh, hồi thứ tư. Đây là một danh nhân của Trung Quốc, sống vào thời nhà Nguyên. Đơn đao hội – một mình mang đao đến phó ước – là một vở kịch, nội dung dưới đây mỗ tạm dịch xuôi, không thể theo làn điệu được. Mấy chỗ trong ngoặc là kiểu hát hoặc hành động khi diễn kịch.



[song điều] [tân thủy lệnh] Đại giang đông sóng trùng trùng điệp điệp, ta dẫn hơn mười người này lên con thuyền nhỏ như một chiếc lá. Lại không thể so nguy hiểm như Long Phượng cung nơi cửu trùng, nhưng cũng là nghìn trượng hổ lang huyệt. Đại trượng phu tâm biệt, ta xem đơn đao phó hội tựa như quay về thôn cũ. (vân) Một hồi sông nước cũng thế thôi a! ( hát)



[Dừng ngựa nghe] Núi cao nước chảy, niên thiếu Chu Lang nơi nào,  bất giác hôi phi yên diệt, than ôi, đáng thương Hoàng Cái chuyển thương. Phá Tào cột buồm mái chèo nhất thời đều mất, ác chiến nước sông vẫn cứ sục sôi mãi, khiến ta tình thảm thiết! (mang vân). Đây cũng không phải là nước sông, (xướng) mà là hai mươi năm lưu biết bao nhiêu máu anh hùng!